هرآنچه که باید در مورد صادرات به عراق بدانید، عمده کالاهای وارداتی به کشورعراق، شامل انواع خودرو، میله‌ها آهنی خام، سیم عایق‌بندی شده، برنج، کامیون، محصولات تولیدی، مواد شیمیایی، انواع سوخت، ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل است. این کالاها بیشتر از کشورهای ترکیه، چین، کره جنوبی، ایتالیا و آلمان وارد می‌شوند.

جنگ ایران و عراق تقریبا به مدت یک دهه باعث مشکلات اقتصادی و تولیدی در این کشور شد که عمده ضرر شامل صادرات نفت بود. با افزایش صادرات نفت و پس از بازسازی و احداث خطوط لوله و تاسیسات به آرامی این ضررها جبران شد تا حدی که امروزه نفت خام و تصفیه شده، میوه‌های گرمسیری و طلا از عراق به هند، چین، آمریکا، کره جنوبی و یونان صادر می‌شود. در این مطلب قصد داریم به بررسی روش‌های صادرات کالا و تعرفه آن به عراق بپردازیم. همچنین در ادامه این مبحث به کالاهایی که می‌تواند برای تجار ایرانی سودآور باشد، نیز خواهیم پرداخت. پس تا انتهای این مقاله با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید.

هرآنچه که باید در مورد صادرات به عراق بدانید

هرآنچه که باید در مورد صادرات به عراق بدانید

نگاهی به وضعیت صادرات در عراق

عراق، یک کشور مناسب برای تجارت بوده که این بازار چالش برانگیز، پرخطر اما با بازده بالا است. اوضاع سیاسی و امنیتی در عراق همچنان شکننده و حساس بوده، اما با این وجود فرصت‌های تجاری بسیاری زیادی در این کشور وجود دارد، زیرا عراق در حال بازسازی و تقویت زیرساخت‌ها و نهادهای اصلی خود است. آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) تخمین زده است که ۴۶ درصد از تولید نفت جهانی تا سال ۲۰۳۵، از عراق حاصل شود.
با این‌که صادرات به عراق در سال‌های گذشته به راحتی انجام می‌گرفت اما امروزه برای جلوگیری از بروز چالش‌های تجاری، سازمان مرکزی استاندارد و کنترل کیفی عراق طبق دستورالعمل‌های ابلاغ شده به تاجرها، اجازه صادرات کالا می‌دهد.

برهمین اساس، تمامی صادرکنندگان و واردکنندگان کالا به عراق باید اسناد تجاری رسمی داشته و همچنین اجازه بازرسی، تطبیق کالا و نمونه‌گیری از کالاها را به گمرک داده و پس از آن مجوز ورود به عراق را دریافت کنند. در صورت عدم تطبیق کالا با استانداردهای وارداتی عراق و بی‌کیفیت بودن محصول، اجازه ورود به این کشور به تجار و بازرگانان داده نمی‌شود.

مراحل صادرات کالا به عراق

همان‎‌طور که صادرات به عراق می‌تواند یک نقطه‌ی موفقیت‌آمیز برای تاجرها و بازرگانان باشد، با این حال نیاز به مدارک و مراحلی دارد که باید دقیق رعایت شود:

• داشتن برچسب دو زبانه (انگلیسی و عربی) بر روی تمامی کالاهای صادراتی
• تطابق کامل محموله صادراتی با شرایط فنی و استانداردهای لازم در عراق
• دریافت مجوز تطبیق کالا با استانداردهای عراق
• داشتن تائیدیه بازرسی و اخد مجوز صادراتی COC از دو شرکت بازرسی SGS برای کردستان عراق و بیرو وریتاس BV برای مناطق جنوبی و مرکزی عراق
• تمامی اسناد مانند فاکتور فروش وگواهی مبدا، باید به زبان انگلیسی و عربی باشد
• داشتن گواهی بهداشت از سازمان نظارت بر سلامت برای محصولات غذایی
• داشتن گزارش سلامت، نمونه برداری و بازرسی کالا
• گواهی استاندارد محیط زیست و تائیدیه سازمان استاندارد
• بسته‌بندی استاندارد، حمل و نقل مناسب با بیمه
• داشتن کارت بازرگانی معتبر به نام صادرکننده
• در صورت ارسال چند مدل کالا، داشتن پکینگ لیست
• درج تاریخ تولید و انقضاء فقط به زبان انگلیسی (میلادی)

به طور معمول صادرات از ایران به کردستان عراق از مرزهای شمالی مانند پرویزخان، حاجی عمران و … و صادرات به جنوب عراق از مرزهای جنوبی مانند مهران، شلمچه و … انجام می‌گیرد.

تعرفه صادرات کالا به عراق

به خاطر داشته باشید تا زمانی که از وجود مشتری در بازار عراق اطمینان حاصل نکردید، کالا را ارسال نکنید و همچنین دقت کنید که قیمت‌هایی که پیشنهاد می‌کنید باید از نمونه‌های موجود آن در عراق ارزان‌تر باشد. تعرفه‌ی صادرات از ایران به عراق برحسب نوع کالا و محصول متفاوت خواهد بود اما به طورمعمول ۱۰ تا ۳۰ درصد ارزش کالاهای صادراتی خواهد بود.

لیست کالاهای صادراتی به عراق

در حال حاضر ۸۵۰ کالا می‌توانند با داشتن تمامی استانداردهای لازم، مجوز ورود به عراق را دریافت کنند، با این حال واردات ۲۹ قلم محصول کشاورزی و غذایی به این کشور از ایران ممنوع اعلام شده است.

حیوانات زنده، محصولات حیوانی، آبزیان، محصولات لبنی، تخم پرندگان، سبزیجات، انواع میوه‌های خوراکی، قهوه، چای، ادویه، محصولا صنعت آردسازی، دانه و میوه‌های روغن‌دار، روغن‌های حیوانی، فرآورده‌های گوشت، کاکائو و فرآورده‌های آن، شیرینی‌جات، نوشابه، خوراکی‌ برای حیوانات، توتون، تنباکو، نک، گوگرد، گچ، آهک، سیمان، سوخت‌های معدنی، محصولات شیمیایی آلی و غیرآلی، فلزات گرانبها و کمیاب، عناصر رادیواکتیو، انواع دارو، کود، رنگ و وسایل رنگ‌رزی، محصولات عصرسازی، فرآورده‌های آرایشی- بهداشتی، صابون و فرآورده‌های شست‌وشو، محصولات شیمایی، محصولات عکاسی، مواد پلاستیکی، کائوچو، محصولات چرمی، پوست‌ خام و نرم و طبیعی، چوب و اشیاء چوبی، محصولات حصیربافی یا سبدبافی، کاغذ، مقوا، مجلات و کتاب، محصولات ابریشمی، فرش، انواع پارچه، پوشاک، کفش، چتر شیشه، محصولات سرامیکی، ابزارآلات، انواع ماشین‌آلات و وسایل برقی، آلات موسیقی، مبلمان، اسباب‌بازی، لوازم ورزشی، اشیاء هنری و …تنها بخشی از کالاها و محصولاتی هستند که با رعایت استانداردهای لازم در بازار صادرات عراق طرفداران زیادی دارد.

کالاهای ممنوعه برای صادرات از ایران به عراق

محدود شدن صادرات برخی از اقلام از ایران به عراق از سال ۱۳۹۷ شروع و تا سال ۱۴۰۰ به ۲۹ قلم رسیده است که عبارتند از:

ذرت، بادمجان، گوجه فرنگی، کلم و گل کلم، هویج، جو علوفه، گندم، گاو و گوسفند، علوفه صنعتی، ماهی منجمد، مرغ کامل ذبح شده، مرغ زنده، تخم‌مرغ، عسل طبیعی، شیره خرما، سیمان‌سیاه، بلوک سبک بتنی، آبمیوه، انواع شربت و نوشیدنی، انواع بستنی، شیرینی تَر، محصولات ساخته شده از ذرت و سیب‌زمینی مانند چیپس، هندوانه و خربزه، باقلای سبز، شلغم و چغندر، کدو، کاهو، فلفل و سیر.

پرسودترین کالا برای صادرات به عراق

با وجود سخت‌گیری‌های فراوان از سوی دولت و گمرک عراق، با این حال طبق آمار منتشر شده، این کشور دومین مقصد صادرات ایران است. بازرگانان و تجار ایرانی می‌توانند با شناسایی بازار و ارائه یک قیمت مناسب برای محصولات زیر، صادرات پرسودی را داشته باشند:

لوازم آشپزخانه،کولرهای آبی و خانگی، پوشاک، ادویه، لبنیات، زعفران، ضایعات آهن، مصالح ساختمانی مانند سنگ، شیرآلات، میلگرد و …
اگر بتوانیم در محصول عسل به استانداردهای لازم برسیم و مجوزهای لازم را از کشور عراق دریافت کنیم شاید این محصول پرسود و پرطرفدار بتواند با ورود به بازار این کشور راه به بازار جهانی را نیز کسب کند.

حجم صادرات ایران به عراق به یک سوم کاهش یافت ؛ دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: صادرات ایران به عراق به دلیل ناآرامی های سیاسی اخیر در کشور همسایه کاهش یافته است. حمید حسینی افزود: ایران پیش از ناآرامی ها ماهانه ۷۵۰ میلیون دلار کالای وارداتی به عراق صادر می کرد که در یک ماه منتهی به ۲۱ نوامبر به ۵۴۰ میلیون دلار کاهش یافت.

حجم صادرات ایران به عراق به یک سوم کاهش یافت

وی حجم کل صادرات غیرنفتی ایران به عراق را ۵٫۷۱ میلیارد دلار از آغاز سال مالی فعلی (۲۱ مارس) اعلام کرد. حسینی خاطرنشان کرد: صادرات ایران به اقلیم کردستان عراق بدون هیچ مشکلی همچنان ادامه داشته است.

به گفته شیخ مصطفی عبدالرحمان ، رئیس اتحادیه عمومی واردکنندگان و صادر کنندگان اقلیم کردستان عراق ، تجارت دوجانبه بین ایران و کردستان عراق ۶ میلیارد دلار در سال است.

وی افزود ۸۰٪ از شركتهای ایرانی از منطقه كردستان برای ورود به بازارهای عراق استفاده می كنند و گفت: روزانه ۸۰۰ كامیون کالاها و محصولات ایرانی را وارد عراق می كند.

به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت ایران حمید زادبوم ، ارزش صادرات ایران به کشور همسایه عراق یک چهارم از کل واردات کشورهای عربی است.

به نقل از ایلنا ، “ایران ۲۵٪ از بازار واردات عراق را در اختیار دارد ، زیرا ارزش کالاهای ایرانی ۱۰ میلیارد دلار از کل ۴۰ میلیارد دلار واردات در عراق را تشکیل می دهد.”

زادبوم با تأکید بر تلاشها برای افزایش سهم ایران در بازار عراق ، گفت: سازمان ترقی تجارت ایران برای نخستین بار است که یک ضمیمه تجاری را در شهر بصره عراق ارسال کرده است.

وی با اشاره به شرایط دشوار تجارت ناشی از تحریم های ایالات متحده افزود: “ایران این پتانسیل را دارد که رشد چشمگیر حجم صادرات به عراق را به ثبت برساند.”

این مقام مسئول ابراز خوشبینی کرد که انتظار می رود ایران تا سال آینده سهم بیشتری از بازار واردات عراق را به دست آورد.

ایران و عراق ۹ گذرگاه مرزی دارند که پنج مورد از آنها در حال حاضر باز و فعال هستند.

داده های سال گذشته ایران (مارس ۲۰۱۸-۱۹) نشان می دهد که ایران و عراق ۱۹٫۸۴ میلیون تن کالاهای غیرنفتی به ارزش ۹/۰۱ میلیارد دلار معامله کردند تا رشد ۴۸٫۲۵٪ و ۳۵٫۷۵٪ رشد در تناژ و ارزش را به ترتیب در مقایسه با سال گذشته ثبت کنند.

ایران ۱۹٫۷۶ میلیون تن کالای به ارزش ۸٫۹۶ میلیارد دلار به عراق صادر کرده است که نسبت به سال گذشته به ترتیب ۴۹٫۱۵٪ و ۳۶٫۷۱٪ تناژ و ارزش داشته است.

عراق دومین مقصد صادراتی ایران پس از چین در سال گذشته بود.

ایران ۷۳٫۵۶۳ تن کالا به ارزش ۵۸٫۶۹ میلیون دلار در ازای واردات ، به ترتیب ۴۳٫۱۴٪ و ۳۴٫۶۱٪ تن و ارزش را وارد کرد که بیشتر آنها شامل روغن کم چربی ، ماشین آلات ، آلیاژ آلومینیوم و قوطی بود.

عراق با کالاهایی به ارزش ۱٫۹۳ میلیارد دلار ، سال گذشته نیز بزرگترین وارد کننده محصولات معدنی ایران بود. براساس داده های منتشر شده توسط توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ، سال گذشته ۹٫۶۷ میلیون تن مواد معدنی از ایران به کشور همسایه صادر شده است.

به گفته حسینی ، صادرات مواد معدنی ایران به عراق سال گذشته عمدتا شامل فلزات غیر قیمتی به ارزش ۱٫۱۳ میلیارد دلار بود که در مقایسه با سال گذشته ۵۰ درصد رشد داشته است.

به طور خاص ، بخش عمده صادرات شامل محصولات فولادی به ارزش ۱ میلیارد دلار و همچنین محصولات مس به ارزش ۷۱ میلیون دلار است.

آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که عراق دومین مقصد بزرگ محصولات غیرنفتی ایران در نیمه اول سال جاری ایران (۲۱ مارس – ۲۲ سپتامبر) پس از چین بود.

در این مدت عراق کالاهای غیرنفتی ۴٫۶۶ میلیارد دلاری از ایران وارد کرده است که ۲۲٫۲۶ درصد کل صادرات ایران را تشکیل می دهد.

مرکز بازرگانی فردوسی، نخستین مشاور جامع صادراتی است که با رویکردی نوین در حوزه ی صادرات محصولات داخلی، سهولت در واردات مواد اولیه و تجهیزات تولید کارخانجات و همچنین ارائه ی پلن های کوتاه مدت و بلند مدت سرمایه گذاری برای اولین بار در ایران به کمک شما تجار و مدیران محترم آمده است.
مرکز بازرگانی فردوسی همواره در کنار شماست تا خدمات جامع بازرگانی و راهکارهای هوشمندانه و نوین سرمایه گذاری را در سریع ترین زمان ممکن و با مناسب ترین هزینه ارائه نماید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع ” حجم صادرات ایران به عراق به یک سوم کاهش یافت “ با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.