عراق دومین مقصد صادرات و نهمین مبدا تامین کالاهای ایرانی، کشور عراق که از طرف شرق در همسایگی ایران قرار دارد، دارای طولانی‌ترین مرز خاکی با کشورمان است. مرز جاده‌ای بین ایران و عراق از شمال غرب تا جنوب کشور را در برگرفته است. بازار شهر بصره در عراق که تنها ۲۲ کیلومتر با شهر آبادان فاصله دارد، نزدیک‌ترین بازار صادراتی به ایران محسوب می‌شود. از این رو تجارت با عراق از طرف ایران بسیار راحت و منطقی به نظر می‌رسد. تا پایان این مقاله با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید.

عراق دومین مقصد صادرات و نهمین مبدا تامین کالاهای ایرانی

عراق دومین مقصد صادرات و نهمین مبدا تامین کالاهای ایرانی

کشور عراق از زمان اعمال تحریم‌های پی‌درپی در زمان صدام حسین و درگیرشدن با دو جنگ شدید در مقابل داعش و مخصوصا آمریکا، از پیشرفت در زمینه‌های صنعتی و تجاری بازمانده است و اقلیم مناسب کشاورزی و تولید مواد غذایی مختلف را هم ندارد.

موقعیت جغرافیایی مناسب این کشور و شرایط اقلیمی آن، صادرات به عراق را برای تاجران و سرمایه‌داران ایرانی بسیار جذاب کرده است؛ مخصوصا اینکه در یک قرن اخیر، با وجود کمی فراز و نشیب، ایران و عراق از نظر روابط سیاسی، بازرگانی، فرهنگی، تجاری و اقتصادی رابطه بسیار خوب و نزدیکی با یکدیگر داشته‌اند. سود صادرات به عراق در سال‌های اخیر به قدری زیاد بوده است که این کشور را جزو کشورهای نخست واردات کالاها و اجناس مختلف از طرف ایران قرار داده است.

به گزارش روابط عمومی مرکز بازرگانی فردوسی به نقل از خبرگزاری ایرنا، «سید روح اله لطیفی» اظهار داشت: گسترش روابط ایران با عراق در سال‌های اخیر به دلایل اشتراکات فراوان فرهنگی، سیاسی، مذهبی همیشه در دستور کار دو کشور قرار داشته و گام‌های جدی نیز با وجود همه مشکلات برداشته شده است.

وی افزود: در ۱۰ ماهه سال گذشته میزان واردات ایران از عراق، حدود ۸۰ هزار تن به ارزش ۱۰۳ میلیون دلار بوده که در مدت مشابه امسال، نزدیک به ۲ میلیون تن به ارزش ۹۲۰ میلیون و ۴۸۲ هزار و ۲۵۸ دلار رسیده که افزایش ۲ هزار و ۴۱۴ درصدی در وزن و ۷۹۳ درصدی در ارزش را در این مدت نشان می‌دهد.

سخنگوی گمرک در خصوص واردات از عراق خاطرنشان کرد: رتبه سال گذشته عراق در تامین کالاهای مورد نیاز ایران ۲۶ بود که با توافقات صورت گرفته بین تهران و بغداد، با افزایش فروش کالا به ایران همراه بوده و در حال حاضر بعد از امارات، چین، ترکیه، آلمان، سوئیس، روسیه، هند و انگلستان، با رشد ۱۷ پله‌ای در رتبه نهم قرار گرفته است.

وی عمده واردات ایران از عراق را کالاهای اساسی اعلام کرد و گفت: بیش از یک میلیون و ۸۶۷ هزار تن از کالاهای وارد شده به ارزش ۷۳۴ میلیون و ۸ هزار و ۳۹۷ دلار، کالای اساسی یا مواد غذایی هستند که به ترتیب گندم معمولی با ۳۲۹ میلیون دلار، ذرت دامی با ۱۵۹ میلیون دلار، کنجاله سویا با ۱۰۱ میلیون دلار، جو با ۵۵ میلیون دلار، روغن خام با ۴۴ میلیون دلار، شکر با ۳۶ میلیون دلار قرار دارند که ۹۳ درصد وزن و ۸۰ درصد ارزش واردات از عراق به این نوع کالاها مرتبط است.

سخنگوی گمرک در خصوص صادرات نیز گفت: نزدیک به ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار و ۶۶۲ تن کالای صادر شده به عراق، به ارزش یک میلیارد و ۲۲۷ میلیون و ۸۹۳ هزار و ۱۹۹ دلار محصولات شیلاتی، دامی، لبنی، کشاورزی و غذایی بوده است و همچنین شامل ماشین آلات، مواد معدنی، مصالح ساختمانی شده است.

بازار صادرات در کشور عراق به چه صورت است؟

همانطور که ذکر کردیم، نفت و سایر منابع طبیعی مهم‌ترین و اصلی‌ترین جایگاه را در بین کالاهای صادراتی کشور عراق دارند. طبق آمار گزارش‌شده، کشورهای چین، هندوستان، آمریکا، یونان، ایتالیا، سنگاپور و کره‌جنوبی بیشترین سهم تجارت با عراق از نظر واردات کالاهای مختلف را داشته‌اند. قاره‌های آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و آفریقا به ترتیب بیشترین میزان واردات از عراق را به خود اختصاص داده‌اند. به غیر از نفت، از جمله اجناس صادراتی از طرف عراق، می‌توان موارد زیر را نام برد:

• مواد غذایی مختلف
• فرآورده‌های خام و غیرنفتی
• طیور و حیوانات زنده
• فرآورده‌های مرغوب شیمیایی

در سال‌های اخیر، واردات کالاهایی همچون سرامیک و کاشی، بستنی و شربت یخ‌زده، لبنیات و ماست، سیمان، بوتان مایع، رب گوجه‌فرنگی و لوازم خانگی از عراق به کشورمان، با رونق زیادی همراه بوده است.

عراق بیشتر از کدام کشورها واردات انجام می دهد؟

برای تاجران ایرانی مهم است که بدانند چه کشورهایی حریف آن ها در صادرات و تجارت با عراق است.

کشورهای چین با ۲۸٫۶۴ درصد، ترکیه با ۲۷٫۲۴ درصد، هندوستان با ۶ درصد، کره جنوبی با ۵٫۸۸ درصد، آمریکا با ۴ درصد، آلمان با ۳ درصد و کشورهای عربستان و برزیل و ایتالیا هم ۲ درصد از واردات این کشور را تشکیل می دهند.

صادرات به عراق چه سودی دارد و در مقایسه با همسایه های غربی ایران چه تفاوتی دارد؟

از وقتی که صدام در عراق سقوط کرد، این کشور به یکی از متحدان ایران تبدیل شد و ارتباط خوبی را با هم شکل داده اند. طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، ما در سال ۹۹ بیش از ۹٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ دلار صادرات غیر نفتی به عراق داشتیم. بزرگترین پروژه تجاری ایران کشور عراق است.

خب سوال اینجاست، ایران از چه طریقی به عراق صادرات انجام می دهد؟

اکثر تاجران موفق در حوزه عراق، راه واسطه ای و غیر مستقیم را پیشنهاد می کنند ولی شما می توانید به صورت مستقیم هم با طرف عراقی ارتباط برقرار کنید.

گمرک های خسروی – مهران – غرب تهران – باشماق – کرمانشاه و پیرانشهر پرتردد ترین گمرکات ایران برای صادرات به سمت عراق بودند. عراقی ها به محصولات کشاورزی ما علاقه خاصی دارند و محصولاتی مثل سیب زمینی و خیار و گوجه و … بیشترین میزان صادرات را بین این دو کشور دارند.

کسب درآمد از یک کشور خارجی به این معنا نیست که به آن کشور صادرات داشته باشیم؛ عراقی ها در این سال های اخیر، از خدمات درمانی ایران شامل عمل بینی و جوان سازی پوست استفاده می کنند و حتی برای تفریح و زیارت، مقصد مشهد مقدس را برای خود و خانواده انتخاب می کنند و در این سال ها به شکل چشم گیری افزایش داشته است.

با کمترین سرمایه ممکن به عراق صادرات داشته باش!

صادرات به عراق ارزان است و خرج آنچنانی برای شما ندارد زیرا که مرز زمینی با ایران دارد و به راحتی می توانید با در دست داشتن حداقل سرمایه ممکن، تجارت خود به این کشور را شکل دهید.

شما می توانید با سرمایه گذاری اندک بر روی محصولاتی مثل میوه و مرکبات – غلات – آرد – پلاستیک و مانند این محصولات، تجارت خود با عراقی ها را شروع کنید.

در لیست زیر می خواهیم کالاهایی که بیشترین میزان صادرات به عراق را داشته اند را ببینیم.

1. سوخت و روغن معدنی (۱٫۵۶ میلیارد دلار)
2. محصولات پلاستیکی (۱٫۲۷ میلیارد دلار)
3. صیفی جات و سبزیجات (۶۶۶ میلیون دلار)
4. آهن و فولاد (۶۱۹ میلیون دلار)
5. ظروف پلاستیکی (۴۴۴ میلیون دلار)
6. میوه و مرکبات (۴۲۴ میلیون دلار)
7. سرامیک و مانند آن (۳۲۴ میلیون دلار)
8. ماشین آلات صنعتی (۲۸۴ میلیون دلار)

رعایت این نکات برای صادرات به عراق ضروری است

شما باید بدانید که برای محصولی که دارید برای صادر کردن آن برنامه ریزی و طرح ریزی می کنید، بازار و مشتری وجود دارد یا خیر. وقت خود را هدر ندهید و قبل از هر چیزی حسابی راجب آن تحقیق کنید و تا مطمئن نشدید، هیچگونه اقدامی انجام ندهید. این موضوع را هم به خاطر بسپارید: عراقی ها محصولی از شما می خرند که از نمونه داخلی خودشان ارزان تر باشد. پس درباره محصول خود در بازار عراق تحقیق کنید که آیا نمونه از آن وجود دارد و یا قیمت آن مصول در عراق چقدر است و مانند آن. اگر می خواهید از رقبای خود پیشی بگیرید، حتما از یک بسته بندی عالی و استاندار استافده کنید. هیچوقت از بسته بندی محصول خود غافل نشوید زیرا برگ برنده شما نسبت به رقبای شماست. درست است که ایران با عراق مرز زمینی و مشترک دارد ولی باید در حمل و نقل و شرایط و نوع جا به جایی تصمیمی مناسب بگیرید.

مهم ترین نکات برای شروع صادرات به عراق که باید بدانید، عدم آگاهی تولیدکنندگان و صادر کننده های ایرانی از قوانین گمرک ایران و عراق همیشه باعث گرفتاری، ضرر و زیان و ایجاد مشکلات فراوانی برای خودشان و ترخیص کنندگان ایرانی و عراقی شده است.
صادر کنندگان، تولید کننده ها و شرکت های ایرانی که برای اولین بار قصد صادرات کالایی را به عراق دارند، به خاطر عدم آشنایی با قوانین گمرکی عراق و مخصوصا قوانین جدیدی که طی شش سال اخیر در گمرک عراق به وجود آمده، تقریبا بیشتر از هشتاد تا نود درصد کالا های صادرکنندگان در گمرک عراق دچار مشکل شده و معمولا بارهایشان از مرز برگشت خورده است. در ادامه با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید تا هر آنچه که برای شروع صادرات به عراق باید بدانید را بررسی نماییم.

صادرات به عراق

مهم ترین نکات برای شروع صادرات به عراق که باید بدانید

آموزش قوانین گمرکی توسط اتاق های بازرگانی استان ها

به دلیل مشکلات زیادی که در خصوص صادرات محصولات ایرانی به کشور عراق در طی این سال ها به وجود آمده، این وظیفه ی اتاق های بازرگانی مرکز استان ها در کل کشور است که با اطلاع رسانی کامل به اعضای خودشان، آن ها را از قوانین و مقررات و مشکلات گمرکی آگاه کرده و با ارائه ی راهکار های مناسب در امر تجارت و مخصوصا صادرات به عراق به این افراد کمک کنند تا علاوه بر کاهش ضرر و زیان های صادرکننده ها، باعث افزایش صادرات شده و به افزایش تولید داخلی در ایران کمک کنند. پس از جمله کارهایی که هر فرد برای شروع صادرات باید انجام دهد این است که با مراجعه به اتاق بازرگانی شهری که در آن سکونت دارد می تواند از قوانین گمرکی جهت صادرات مطلع شود.

بررسی مجاز بودن کالا جهت صادرات

موضوعی که باید در نظر گرفت، مجاز بودن صادرات کالای مد نظر از ایران به کشور عراق است. درواقع صادرکننده باید بررسی نماید که آیا صادرات این کالا از ایران مجاز بوده و عوارض صادراتی از طرف گمرک ایران نداشته باشد و همچنین واردات این کالا به عراق نیز باید مجاز باشد و از طرف گمرک عراق حتما این موضوع بررسی شود.

بسته بندی

نوع بسته بندی کالا، تاریخ تولید و تاریخ انقضای محصول و همچنین مدت ماندگاری برای مصرف محصول نیز از جمله مواردی هستند که باید قبل از اقدام به صادرات مورد بررسی قرار بگیرند .

مجوزها

علاوه بر این موارد باید قبل از صادرات، به نکات مهمی مثل: دارا بودن مجوز ها، استاندارد های داخلی و بین المللی و اسناد لازم برای ترخیص کالا از گمرک های دو کشور نیز توجه نمود.

مهم ترین محصولات صادراتی به عراق

شایان ذکر است که بیشترین میزان صادرات از گمرک های خسروی، مهران، غرب تهران، باشماق، کرمانشاه و پیران شهر بوده است. مواد غذایی، معدنی و قطعات صنعتی در صدر کالاهای صادراتی از ایران بوده اند.

در حوزه های محصولات کشاورزی، محصولاتی مثل: گوجه فرنگی، سیب زمینی، خیار، پرتقال، هندوانه و سبزیجات هم نسبت به محصولات دیگر صادرات بیشتری داشته اند.

در میان لوازم خانگی هم می توان به کولر آبی و لوازم آشپزخانه اشاره کرد.

در زمینه مصالح ساختمانی و صنعت و معدن هم ، انواع کاشی ها، سنگ های معدنی، میله های آهنی و فولادی و سنگ های ساختمانی جزو مهم ترین اقلام صادراتی هستند . در واقع می توان گفت کشور ایران پتانسیل خوبی جهت صادرات به کشور عراق را دارا می باشد.

صادرات ریالی به عراق

از آن جایی که همواره بخشی از صادرات کالا های ایرانی به کشور هایی مثل افغانستان و عراق بوده، ممکن است برخی از معامله ها به صورت ریالی انجام شوند .
در واقع در این گونه معاملات ، ارز خارجی مبنای مبادله ی تجاری دو کشور قرار نمی گیرد! بعضی از صادر کنندگان به کشور های عراق و افغانستان، کالاهای صادراتی خود را به ازای دریافت ریال در کارخانه ها به تاجران عراقی و افغانی می فروشند و در نهایت تاجران این دو کشور، کالا ها را از کشور خارج می کنند.

از آنجایی که کاهش واسطه ها باعث افزایش ارز می شود پیشنهاد ما این است که در شرایط تحریمی صادر کننده های ایرانی می توانند در کشور عراق برای نگهداری از کالا های خود انباری تهیه کرده و بعد کالا های خود را به دلار بفروشند و ارز حاصل از آن را به چرخه ی اقتصادی کشور برگردانند.
با این اتفاق هم از ورود تجار عراقی به کشور برای خرید کالا از درب کارخانه جلوگیری می شود و هم به دنبال آن، واسطه های میان صادر کننده های ایرانی و مصرف کننده های عراقی کم می شوند.

به عنوان مثال، کالایی مثل میلگرد در مرز ایران با قیمت هشتاد دلار به فروش می رسد، شما می توانید با کاهش واسطه ها، مستقیما با خود تاجر ارتباط بگیرید وهمین میلگرد را در عراق با قیمت هشتاد و پنج دلار بفروشید.
تمامی مبادلات ارزی در عراق به دلار است و مشتریان کالای ایرانی ، در ازای خریدشان حتما دلار پرداخت می کنند.

در پایان می توان گفت که صادرات به عراق به شرط آنکه شما فرآیندی صادراتی را بدانید امری بسیار آسان است و طبق آماری که وجود دارد، در شش ماه نخست سال جاری صادرات به عراق تقریبا ۲۵ درصد افزایش یافته است. در حوزه ی فعالیت های صادراتی موضوعی که به شدت حائز اهمیت می باشد دانش لازم و کافی برای ورود به این حوزه است. به همین دلیل پیشنهاد ما به شما این است که قبل از آنکه فعالیت خود را برای صادرات آغاز کنید ابتدا مطالعاتی را در مورد صادرات داشته باشید تا بتوانید به درآمدهای دلاری خوب دست پیدا کنید. ما نیز در مرکز بازرگانی فردوسی در مسیر رشد و موفقیت شما تولیدکنندگان عزیز در کنارتان هستیم تا بتوانید کسب و کارتان را با صادرات توسعه دهید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع ”مهم ترین نکات برای شروع صادرات به عراق که باید بدانید“ با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.