صادرات غیر نفتی ، با شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های شدید نفتی علیه ایران، صادرات غیرنفتی نقش پررنگ تری یافت و حالا ایران میتواند با سرمایه‌گذاری در این بخش، اقتصاد خود را رونق دهد.
به گزارش مرکز بازرگانی فردوسی، سال جاری در حالی آغاز شد که رهبر انقلاب در سخنان نورزی خود سال ۹۹ را سال جهش تولید اعلام کردند و از همه مسئولین خواستند تا برای تحقق این شعار تلاش کنند.
یکی از راهکار‌هایی که میتواند موجب تحقق شعار جهش تولید شود، رونق صادرات غیرنفتی است. از سوی دیگر، در سالهای اخیر، ارز مورد نیاز کشور عمدتاً از ناحیه صادرات نفت تامین می‌شد که با شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های شدید نفتی، تامین ارز از این ناحیه با مشکلاتی مواجه شد و صادرات غیرنفتی نقش پررنگ تری در این زمینه پیدا کرد.
تولید داخلی
کشور ایران در تولیدات کشاورزی، دامپروری، صنایع‌دستی و بسیاری از تولیدات دیگر که وابسته به نفت نیست جایگاه خوبی دارد و میتواند با سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها بخشی از اقتصاد خود را به این شیوه رونق دهد.
در این بین استان چهارمحال و بختیاری نیز با تولید محصولات متنوع از جمله محصولات کشاورزی، لبنی ، نمدی، و اقلام صادراتی دیگر توانسته در برخی از کشورها خودی نشان دهد و بخشی از بازار آن کشورها را در دست بگیرد.
عمده محصولات صادراتی استان شامل شیرخشک، لوازم خانگی، نمد، کاشی و سرامیک و محصولات کشاورزی و لبنی است که به کشورهای افغانستان، ترکمنستان، عراق، ترکیه، پاکستان، امارات متحده عربی، سوریه، قطر، عمان، آلمان و هلند صادر میشود.
معاون استاندار چهارمحال و بختیاری می گوید: ظرفیت‌های خوب تجاری کشورهای اوراسیا می‌طلبد تا تاجران و صادرکنندگان استان بیش از پیش به این ظرفیت‌ها توجه کنند.
«الله‌کرم نصیری» مهرماه در کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی این استان افزود: بیشترین صادرات استان به کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان است در حالی که ظرفیت های بسیاری در کشورهای اروپایی وجود دارد که این موضوع به درستی مورد توجه واقع نشده است.
او همچنین به شهرک تخصصی بادام در استان اشاره کرد و گفت: اگر این شهرک در چهارمحال و بختیاری راه‌اندازی شود صادرات بادام از استان به راحتی انجام می‌گیرد.
سود بادام چهار محال و بختیاری در جیب هندی‌ها
«بادام» آجیل لاکچری است که در مغازه‌های سطح شهر قیمت هر کیلوی آن از حداقل ۳۰۰ هزار تومان آغاز میشود.
هرچند خاستگاه این آجیل با ارزش کشور ویتنام با دارا بودن سهم یک سوم تجارت جهانی آن است و پس از آن نیجریه در رتبه دوم قرار دارد، اما استان چهارمحال و بختیاری هم مهد تولید این گونه بادام است.
باغداران استان چهارمحال و بختیاری با وجود تولید سالانه ۲۴ هزار تن انواع بادام به‌دلیل نبود زیرساخت‌های لازم مجبورند بادام مامایی را به‌صورت خام به دلالانی که در نهایت مقصدشان هند است، بفروشند و ارزش افزوده این محصول را که یکسال تمام برای تولید آن زحمت می‌کشند دو دستی تقدیم هندی‌ها کنند تا آنها بادام مامایی ما را فرآوری و با نام خود به سراسر دنیا صادر کنند.
ایجاد نخستین شهرک صنعتی بادام کشور در چهارمحال و بختیاری
در مجموع حدود ۱۴ هزار هکتار از سطح زیر کشت باغ‌های استان چهارمحال و بختیاری به بادام اختصاص دارد و سالانه حدود ۲۴ هزار تن بادام در استان تولید میشود که بخش اعظم آن بادام مامایی است.
در این استان چهار گونه بادام با عناوین شاهرودی، سنگی، ربیع و مامایی تولید میشود.
۹ هزار هکتار از باغ‌های بادام استان در شهرستان سامان واقع شده است و حدود ۵ هزار هکتار از باغ‌های بادام استان به کشت بادام مامایی یا همان هندی اختصاص دارد.
پوست بادام مامایی نیز ارزشمند است و نه تنها به‌عنوان علوفه دامی مورد استفاده قرار می‌گیرد بلکه در صنایع رنگرزی نیز استفاده میشود.
درخت بادام، گیاهی مقاوم به خشکی است به همین دلیل کاشت آن در چند سال گذشته در باغ‌های استان توسعه یافته است.
متأسفانه در استان چهارمحال و بختیاری با وجود اینکه قطب تولید بادام است ولی از نظر صنایع تبدیلی و فرآوری بادام وضعیت مناسبی ندارد.ضمن اینکه در حال حاضر اندک فرآوری بادام تولید شده در استان نیز به‌صورت خانگی انجام میشود و هزینه بالای صنایع تبدیلی بادام، مانع ورود سرمایه‌گذاران به این بخش شده است.
توسعه صنایع تبدیلی تکمیلی و زنجیره تولید بادام از اولویت‌های بخش کشاورزی استان است که امیدواریم با ایجاد نخستین شهرک تخصصی بادام کشور در استان که در دست اقدام است زمینه حضور سرمایه‌گذاران فراهم شود.
این شهرک در قالب یک تفاهمنامه سه جانبه میان جهاد کشاورزی، فرمانداری سامان و شرکت شهرک‌های صنعتی در یک زمین ۴۰ هکتاری جانمایی شده است.
حسن شمسی‌پور معاون بازرگانی سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان چهارمحال و بختیاری هم گفت: هر چند استان ما در حال گام برداشتن به سوی صنعتی شدن است اما کشاورزی هم از اولویت‌های توسعه استان است.
او با بیان اینکه بادام مامایی و هلو از محصولات کشاورزی هستند که قابلیت صادرات دارند تصریح کرد: خوشه بادام و تشکل صادراتی محصولات کشاورزی در استان در حال شکل‌گیری است.
شمسی‌پور گفت: متأسفانه همان اتفاقی که در محصول زعفران ایران افتاده و محصول ما به اسم اسپانیا روانه بازار جهانی میشود همین مشکل در بادام مامایی استان ما وجود دارد که با اسم هند به بازار جهانی عرضه میشود.
اختصاص ۳۰ میلیارد ریال به شهرک تخصصی بادام استان
حمیدرضا فلاح مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی چهارمحال و بختیاری از اختصاص ۳۰ میلیارد ریال اعتبار از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان به شهرک تخصصی بادام استان خبر داد و گفت: امید است تا پایان سال ناحیه صنعتی تخصصی بادام استان به بهره‌برداری برسد.
فلاح ادامه داد: صادرات سازمان یافته بادام، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی این محصول، فراوری و بسته‌بندی و افزایش کمی و کیفی بادام و در نهایت ارزآوری بیشتر این محصول و تسهیل در امر صادرات این محصول استراتژیک از مزایای ایجاد شهرک تخصصی بادام به شمار می‌رود.
بر این اساس میتوان گفت چهارمحال و بختیاری از لحاظ سطح زیرکشت و تولید بادام جزو استان‌های برتر کشور به شمار می‌رود و تولید این محصول جزو ظرفیت‌های این استان کمترتوسعه یافته است، اما بهره وری مطلوب از این بستر نیازمند برنامه ریزی و ساماندهی هدفمندتر در عرصه تولید، برداشت و به ویژه صادرات این محصول مهم کشاورزی است، چرا که حمایت و برنامه‌ریزی درست در تولید و صادرات این محصول علاوه بر کسب درآمد بیشتر برای بهره‌برداران میتواند به عنوان یک کالای ارزآور علاوه بر رونق صادرات به تولید ملی کشور نیز بینجامد.
