صادرات پسته به اروپا + بهترین کشورهای هدف صادرات ؛ آلمان به عنوان واردکننده اصلی پسته در اروپا، بازار خوبی برای تمرکز بر روی آن است. ایتالیا و اسپانیا نیز بازارهای جالبی با تقاضای رو به رشد هستند. ایتالیا و اسپانیا خودشان پسته تولید می کنند، اما تولید (اگرچه افزایش می یابد) برای تامین نیاز داخلی کافی نیست. بلژیک یک کشور ترانزیت بزرگ با بازرگانان متخصص است که فرصت هایی را به عنوان یک مرکز تجاری ارائه می دهند. فرانسه و بریتانیا بازارهای مصرفی جالبی هستند.

صادرات پسته به اروپا

صادرات پسته به آلمان ؛ بزرگترین واردکننده اروپا

آلمان بزرگترین واردکننده پسته اروپا و دومین واردکننده پسته در جهان (پس از چین) است. ارزش واردات آلمان در مجموع ۳۶۴ میلیون یورو در سال ۲۰۱۸ بود که برای ۳۵ درصد از کل واردات اتحادیه اروپا خوب بود. حجم واردات آلمان بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ سالانه ۵٫۹ درصد افزایش یافت و به ۴۲ هزار تن رسید. آلمان کشور اروپایی با بیشترین سهم واردات پسته پوست کنده است. در سال ۲۰۱۸، آلمان ۱۰٫۶ هزار تن پسته پوسته شده وارد کرد که ۴۷ درصد از کل واردات اروپا را به همراه داشت.

آلمان نیز صادر کننده مجدد پسته وارداتی است. بیش از یک سوم پسته های وارداتی از آلمان به دیگر بازارهای اروپایی صادر می شود. فعالیت های صادرات مجدد توسط بازرگانان و نمایندگان تخصصی انجام می شود که بسیاری از آنها در هامبورگ ( بزرگترین بندر آلمان ) واقع شده اند. بازارهای هدف اصلی صادرات پسته آلمان ایتالیا (با سهم ۲۶ درصدی در سال ۲۰۱۸) و پس از آن اسپانیا (سهم ۱۸ درصد)، بریتانیا (۱۲ درصد سهم) و هلند (سهم ۱۱ درصد) قرار دارند.

در حال حاضر بازار واردات پسته آلمان بسیار متمرکز است، زیرا آلمان ۹۵ درصد پسته را از آمریکا و ایران وارد می کند. تنها تامین کننده کشور در حال توسعه که سهم بازار آلمان را به دست آورده است، ترکیه است که صادرات پسته خود به آلمان را از ۱۸۸ تن در سال ۲۰۱۴ به ۴۸۳ تن در سال ۲۰۱۸ افزایش داده است.

بیشتر واردات آلمان پسته خام و فرآوری نشده است. پسته پس از واردات معمولا توسط چندین شرکت تخصصی قبل از رسیدن به مصرف کننده نهایی فرآوری می شود. رایج ترین نوع فرآوری، بو دادن است، اما مغز پسته را نیز به قطعات کوچکتر برش می دهند تا به عنوان یک ماده در محصولات مختلف استفاده شود. برشته‌کننده‌های پسته و سایر پردازنده‌های داخل آلمان عبارتند از Intersnack (با ۵ مرکز تولید در سراسر آلمان)، Omnitrade ، Max Kiene ، AMA و Moll Marzipan .

برخی از برندهای پیشرو میان وعده پسته در آلمان عبارتند از ültje (متعلق به Intersnack)، Max (متعلق به Max Kiene)، Seeberger و Kluth . مارک های برچسب خصوصی سوپرمارکت های زنجیره ای نیز سهم مهمی از بازار را به خود اختصاص می دهند. علاوه بر این، پسته به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در بستنی، شکلات، کیک، ماست، کیک و سالامی استفاده می شود.

مصرف پسته آلمانی با روند میان وعده های سالم و استفاده روزافزون توسط صنایع غذایی (به ویژه توسط تولیدکنندگان بستنی) افزایش یافته است. پسته دارای چربی تک غیراشباع، فیبر، تیامین، ویتامین B6 و مواد معدنی مانند فسفر، پتاسیم، مس و منگنز است.

صادرات پسته به ایتالیا ؛ بازار سنتی مواد تشکیل دهنده پسته

ایتالیا یکی از واردکنندگان مهم پسته در اروپا است که ۱۳ درصد از کل واردات اتحادیه اروپا را تامین می کند. ایتالیا دومین واردکننده بزرگ پسته پوست کنده در جهان (پس از آلمان) است. همچنین اعتقاد بر این است که ایتالیا بزرگترین مصرف کننده سرانه پسته پوست کنده در اروپا است، اگرچه اطلاعات دقیقی وجود ندارد.

واردات پسته ایتالیا بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ سالانه ۱۱ درصد افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۸، واردات پسته ایتالیا به ۱۵٫۸ هزار تن رسیده است که ۱۵۳ میلیون یورو است. اکثر پسته های وارداتی ایتالیا در داخل کشور مصرف می شود و تنها حدود ۷ درصد از کل عرضه مجددا صادر می شود. در سال ۲۰۱۸، ایتالیا بیشتر پسته خود را از آمریکا (۳۵ درصد) وارد کرد و پس از آن آلمان به عنوان کشور ترانزیتی (۲۳ درصد) و ایران (۱۴ درصد) قرار گرفتند. ترکیه به سرعت در حال کسب سهم بازار است و صادرات خود به ایتالیا را از ۴۲۴ تن در سال ۲۰۱۴ به ۱٫۵ هزار تن در سال ۲۰۱۸ افزایش می دهد.

پسته همچنین در ایتالیا تولید می شود و بیش از ۹۰ درصد از تولید آن در منطقه برونته (استان کاتانیا سیسیلی شرقی) متمرکز شده است. مجموع تولید محصول قابل فروش (پسته با پوست) در ایتالیا بین ۲٫۵ تا ۳ هزار تن در سال متغیر است. مشخصه تولید در ایتالیا پوست اندازی و تولید هسته سبز است. مغز پسته برونته از سال ۲۰۰۹ مورد حفاظت جغرافیایی قرار گرفته است و جامعه محلی این محصول را با برگزاری یک رویداد سالانه تخصصی پسته – Sagra Del Pistacchio Bronte – تبلیغ می کند.

بیشتر پسته های برشته شده در ایتالیا توسط مارک های خصوصی سوپرمارکت ها مانند Coop ، Conad یا Carrefour به فروش می رسد . نمونه هایی از مارک های خرده فروشی عبارتند از Noberasco ، Ventura ، Cameo ، Noccioltost و چندین مورد دیگر. برندهای ایالات متحده نیز در ایتالیا تبلیغ می شوند. اخیراً شرکت ایتالیایی New Factor قراردادی برای توزیع برند آمریکایی Wonderful انجام داده است. مقادیر قابل توجهی نیز به عنوان تنقلات بدون مارک، اندازه گیری و بر اساس وزن فروخته می شود.

مغز پسته به طور سنتی در غذاهای ایتالیایی به عنوان یک ماده تشکیل دهنده استفاده می شود. تولیدکنندگان بستنی ایتالیایی از مقادیر قابل توجهی مغز پسته سبز استفاده می کنند. از دیگر محصولات حاوی پسته می توان به انواع غذاهای پاستا، دسرهای سنتی و تردهای شیرین اشاره کرد. برخی از مقادیر به پاستا برای پر کردن محصولات نانوایی تبدیل می شود. همچنین، مورتادلا ، سوسیس سنتی ایتالیایی، حاوی پسته است.

صادرات پسته به اسپانیا ؛ سریع ترین رشد در واردات

اسپانیا سومین وارد کننده و مصرف کننده پسته در اروپا است. در سال ۲۰۱۸ واردات به ۱۱٫۶ هزار تن رسید و مصرف ۱۱٫۱ هزار تن برآورد شده است. تقریبا تمام پسته های وارداتی در داخل کشور فرآوری و مصرف می شود.

واردات بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ از نظر ارزش ۱۵ درصد و از نظر کمی ۱۴ درصد افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۸، مصرف سرانه پسته ۰٫۲۴ کیلوگرم در سال برآورد شده است. مصرف خانگی پسته در اسپانیا به بیش از ۷ هزار تن رسیده است در حالی که صنعت از ۴ تن باقی مانده استفاده می کند. اکثر پسته در اسپانیا به عنوان یک میان وعده شور مصرف می شود.

ایالات متحده بزرگترین تامین کننده پسته به اسپانیا (۴۹ درصد سهم در سال ۲۰۱۸) و پس از آن ایران (سهم ۳۳ درصد) و آلمان به عنوان کشور ترانزیتی (۱۵ درصد) هستند. واردات از یونان رشد سریعی را تجربه کرده است (+۴۳ درصد در سال)، اما مقادیر وارداتی هنوز در مقایسه با بزرگترین تامین کنندگان (۲۰۷ تن در سال ۲۰۱۸) ناچیز است.

اسپانیا نیز پسته تولید می کند و میانگین تولید سالانه ۱٫۲ هزار تن در سال است. تولید در اسپانیا روند رو به افزایشی را نشان می دهد (یک رکورد ۳۰۰۰ تن محصول در سال ۲۰۱۸ به دست آمد). تولید و مصرف پسته در اسپانیا با تاسیس اخیر انجمن پسته اسپانیا رواج یافته است. انجمن تازه تاسیس برای ایجاد برند ملی پسته تلاش خواهد کرد. بیشتر پسته های اسپانیایی در منطقه کاستیل لامانچا تولید می شود.

بر اساس یک نظرسنجی اخیر، اکثر پسته ها در اسپانیا به عنوان یک میان وعده شور بین وعده های غذایی، در خانه مصرف می شوند. آنها همچنین یک میان وعده جانبی محبوب هستند که همراه با نوشیدنی در بارها سرو می شود. استفاده از مغز پسته به عنوان یک عنصر نیز به دلیل روند تغذیه سالم در حال افزایش است. پسته اغلب به‌عنوان ماده‌ای برای ایجاد رژیم‌های غذایی متعادل‌تر، اغلب به‌عنوان رویه یا مخلوط در سالاد، استفاده می‌شود. آنها همچنین یک عنصر محبوب در بستنی و شیرینی هستند. اگرچه مصرف کنندگان اسپانیایی از فواید کلی آجیل برای سلامتی آگاه هستند، اما فواید خاص پسته هنوز برای اکثر مصرف کنندگان اسپانیایی ناشناخته است.

پسته ها عمدتاً توسط برچسب های خصوصی سوپرمارکت های اسپانیایی (مانند مرکادونا ، کارفور ، آلکامپو )، تخفیفان (مانند لیدل ، آلدی ، دیا ) یا فروشگاه های بزرگ (مانند ال کورته اینگلز) به فروش می رسند . نمونه هایی از برندهای مستقل عبارتند از Borges ، Frit Ravich ، Wonderful (مارک ایالات متحده)، Campomar (ارگانیک) و Eagle . همچنین چند مارک پسته تولید محلی مانند نازاریس یا مانا (محصولات ارگانیک پسته از جمله خمیر پسته) وجود دارد.

صادرات پسته به فرانسه ؛ بازار ثابت پسته

فرانسه نیز واردکننده مهم و نسبتاً پایدار پسته است. واردات فرانسه بین سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ اندکی نوسان داشت و در سال ۲۰۱۸ واردات به ۸٫۶ هزار تن و ۸۰ میلیون یورو رسید. در سال ۲۰۱۸، فرانسه بیشتر پسته خود را از آمریکا (۷۳ درصد) وارد کرده و پس از آن ایران (۱۹ درصد) و اسپانیا (۳ درصد) قرار دارند. به جز ایران، تنها کشور در حال توسعه تامین کننده پسته به فرانسه، ترکیه است، اما با مقادیر بسیار کم.

بیشترین مقدار پسته شور و بو داده با برندهای برچسب خصوصی توسط زنجیره های خرده فروشی مانند Carrefour، Intermarché، Auchan، Lidl و غیره به فروش می رسد. نمونه هایی از مارک های خرده فروشی اسنک عبارتند از Daco Bello ، Vico (مارک متعلق به Intersnack)، Wonderful (مارک ایالات متحده)، Menguy’s و Juste Bio (ارگانیک). صنایع غذایی فرانسه از پسته به طرق مختلفی استفاده می کنند. آنها به عنوان یک عنصر در سوسیس، بستنی، محصولات نانوایی و محصولات شکلاتی بسیار محبوب هستند.

صادرات پسته به بلژیک ؛ کشور ترانزیت پسته اروپا

بلژیک چهارمین واردکننده بزرگ پسته اروپاست. اگرچه حجم واردات زیاد است، اما مصرف بلژیک نسبتاً کم است، زیرا سالانه بیش از ۹۰ درصد پسته وارداتی مجدداً به سایر بازارهای اروپایی صادر می شود. مشخصه بلژیک وجود دلالانی است که طیف وسیعی از آجیل و محصولات مبتنی بر آجیل را تهیه و عرضه می کنند.

واردات پسته بلژیک بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ سالانه ۱۲ درصد از نظر ارزش و ۱۰ درصد از نظر حجم افزایش یافته است. واردات پسته در بلژیک در سال ۲۰۱۸ به بیش از ۱۰ هزار تن و ۸۰ میلیون یورو رسیده است. بلژیک متمرکزترین بازار اروپا برای واردات است. بیش از ۹۰ درصد پسته از ایالات متحده است. ایران، دومین تامین کننده بزرگ اروپایی، در حال از دست دادن سهم بازار بلژیک است. واردات از ایران از ۱٫۳ هزار تن در سال ۲۰۱۴ به تنها ۲۳۰ تن در سال ۲۰۱۸ کاهش یافت.

در سال ۲۰۱۸، لوکزامبورگ با عرضه بیش از ۴۳۰ تن دومین تامین کننده پسته به بلژیک بود. بلژیک پسته را برای فرآوری (برشته کردن و بسته بندی) به لوکزامبورگ صادر می کند. پس از پردازش، محصولات آماده خرده فروشی برای تجارت بیشتر به بلژیک باز می گردند.

بیشتر پسته ها تحت برندهای برچسب خصوصی خرده فروشان بزرگی مانند Delhaize فروخته می شوند. برندهای مستقل پسته سهم بازار کمی دارند. نام تجاری ایالات متحده Wonderful در حال به دست آوردن سهم بازار در بلژیک است. این شرکت در حال اجرای کمپین قوی برای افزایش فروش در چندین کشور اروپایی است و دفتر اصلی آنها برای فروش اروپا در بلژیک (در خنت) واقع شده است.

ارزآوری صادرات محصولات کشاورزی و غذایی از ابتدای امسال چقدر بود؟ به گزارش روابط عمومی مرکز بازرگانی فردوسی، معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی در گفت و گوی خود اعلام کرد: از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه، ۵ میلیون و ۴۳۱ هزار تن محصولات کشاورزی و غذا از کشور صادر شده است.

ارزآوری صادرات محصولات کشاورزی و غذایی

ارزآوری صادرات محصولات کشاورزی و غذایی از ابتدای امسال چقدر بود؟

به گزارش روابط عمومی مرکز بازرگانی فردوسی به نقل از تجارت‌نیوز، محمد قربانی ارزش محصولات کشاورزی و غذایی صادر شده طی ۸ ماهه سال جاری را ۳ میلیارد و ۳۴۵ میلیون دلار عنوان کرد.

وی با اشاره به پنج قلم عمده صادراتی به لحاظ وزنی گفت: طی مدت یاد شده ۷۷۶ هزار تن هندوانه، ۵۵۳ هزار تن گوجه فرنگی تازه یا سرد کرده، ۴۷۰ هزار تن سیب زمینی تازه یا سرد کرده، ۴۵۶ هزار تن سیب تازه و ۲۴۹ هزار تن پیاز، موسیر و سیر از کشور صادر شده است.

قربانی افزود: پنج قلم عمده صادراتی به لحاظ ارزشی شامل پسته به ارزش ۶۵۴ میلیون دلار، گوجه فرنگی تازه یا سرد کرده به ارزش ۲۵۹ میلیون دلار، هندوانه به ارزش ۱۸۱ میلیون دلار، خرما به ارزش ۱۵۰ میلیون دلار و سیب تازه به ارزش ۱۳۱ میلیون دلار بوده است.

معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که در مدت یاد شده ۲۰ میلیون و ۷۲۴ هزار تن نهاده‌های دامی و کالا‌های اساسی کشاورزی برای تامین نیاز کشور وارد شده است، ارزش این میزان واردات را ۱۱ میلیارد و ۵۲۸ میلیون دلار عنوان کرد.

وی ادامه داد: طی این مدت، پنج قلم عمده وارداتی به لحاظ وزنی شامل ۶ میلیون و ۱۳۲ هزار تن ذرت دامی، ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تن گندم معمولی، ۲ میلیون و ۴۲۵ هزار تن جو، یک میلیون و ۷۹۴ هزار تن کنجاله سویا و یک میلیون و ۷۳۴ هزار تن دانه سویا بوده است.

برای صادرات پسته چه گواهی نامه هایی لازم است؟ از پیشینه و قدمت پسته که بگذریم میبایست به این نکته اشاره کنیم که پسته ایران از دیرباز در میان بسیاری از کشورهای دنیا محبوب بوده است و با توجه به طعم و مزه و کیفیتی که دارد در حال حاضر هم طرفداران بسیار زیادی در سراسر دنیا دارد.  صادرات پسته ایران با توجه به رقبای جدی و بزرگی مانند آمریکا و ترکیه همچنان بالا است و به دلیل تنوع ارقام و طعم و مزه‌ خاص هنوز هم مشتریان زیادی در سراسر دنیا دارد. در ادامه با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید تا گواهی نامه ها لازم برای صادرات پسته را بررسی نماییم.

برای صادرات پسته چه گواهی نامه هایی لازم است؟

برای صادرات پسته چه گواهی نامه هایی لازم است؟

تولید پسته در سال ۲۰۲۰ میلادی بیش از ۵۰۰ هزار تن گزارش شده است که ایران را در صدر صادرات پسته جهان قرار داد و پس از ایران آمریکا را با بیش از ۲۰۰ هزار تن در جایگاه دوم توانست قرار گیرد.

اما صادرات پسته ایران به سایر کشورها نیازمند قوانین و مقررات و گواهینامه های خاص خود است.

شرایط صادرات پسته در ایران

صادرات پسته برای هر کشور با توجه به قوانین آن وضع می‌شود بنابراین در برخی کشورها کار صادرات راحت‌تر است.

در ادامه روند صادرات پسته به کشورهای اروپایی را با هم مرور خواهیم کرد اما قبل از آن باید به این نکته اشاره کرد که کشورهای مختلف هر کدام طرفدار ارقام خاصی از پسته ایران هستند بنابراین حتما قبل از اقدام دریافت گواهینامه های مختلف بررسی کنید که پسته شما در کدام کشورها بیشتر مشتری دارد.

صادرات پسته به کشورهای اروپایی

با توجه به حساس بودن کشورهای اروپایی به بهداشت و سلامت جامعه خود ارسال محصولات خوراکی به این کشورها کمی دشوار تر از سایر کشورها است.

در وحله‌ای اول تامین پسته را می‌بایست انجام دهید.

با توجه به حساس بودن این کشورها به سلامت و بهداشت پسته های صادراتی می‌بایست عاری از سم افلاتوکسین باشند و روش‌های کشت و برداشت پسته به صورت سنتی یکی از مشکلاتی است که کشاورزان را بیشتر درگیر خود می‌کند.

برای برطرف کردن این مشکل راه حل جامع و صنعتی خاصی وجود ندارد و تنها با رعایت برخی نکات در تولید پسته می‌توان پسته‌ای بدون مشکلات بهداشتی و سلامتی برداشت کرد.

بسته بندی پسته

در صورت تایید سلامت پسته، بسته بندی می‌تواند گزینه مهی در صادرات این محصول باشد و برای سود آوری بیشتر در صادرات این محصول بسته‌بندی‌های شیک و جذاب می‌تواند کمک شایانی به شما کند همچنین لازم است بر روی بسته بندی‌ها شرکت صادر کننده، وارد کننده و مشخصات تولید محصول هم درج گردد.

اخد گواهی استاندارد پسته

برای صادرات پسته به خصوص به کشورهای اروپایی رعایت برخی استانداردها لازمه‌ی کار است.

همانطور که قبلا هم در بالا اشاره کردیم نداشتم سم افلاتوکسین یکی از لازمه‌های صادرات پسته به کشورهای اروپایی است.

ارائه پسته به گمرک

پس از اینکه تایید شد پسته شما عاری از هر گونه سم است می‌بایست مدارک مربوطه را که شامل اظهارنامه های نوع محصول، وزن و مشخصات و فاکتور به گمرک شهرستان خود تسلیم کنید.

گرفتن گواهی های سلامت پسته در گمرک

اول از همه باید اشاره کنم که این گواهی با گواهی استاندارد بالا متفاوت است.

بعد از اینکه مدارک خود را تکمیل کردید و به گمرک شهرستان خود ارائه دادید می‌بایست گواهی سلامت را هم برای پسته خود بگیرید روش کار هم بدین صورت است که برای دریافت گواهی از محموله به صورت تصادفی نمونه برداری انجام می‌گیرد و در صورت تایید گواهی سلامت برای شما صادر می‌گردد.

تحویل محموله به شرکت حمل و نقل

پس از تکمیل و اخذ گواهی‌های بهداشتی پسته شما در قالب یک محموله به شرکت‌های حمل و نقل می‌بایست تحویل داده شود. در این مرحله اصولات شرکت های صادر کننده با شرکت های حمل و نقل این نوع قرار دادها را می‌بندند.

ارائه و دریافت مدارک پایانی

تقریبا به مراحل آخر دریافت گواهینامه رسیدیم. پس از اینکه محموله پسته صادراتی خود را به شرکت های حمل و نقل سپردید می‌بایست برای دریافت گواهی مبدا برخی از مدارک گمرکی و برنامه زمانی حمل و نقل را به گمرک ارائه دهید در صورت کامل بودن مدارک محموله‌ی شما در کشور مقصد ترخیص خواهد گردید.

در پایان بایستی به برخی نکات اشاره داشت که صادرات پسته در ایران برخلاف سایر کشورها دارای فراز و نشیب‌های فراوانی است تحریم در صادرات پسته یکی از مهم‌ترین این موارد است که باعث شده تجار همانند گذشته نتوانند به راحتی پسته خود را به کشورهای مد نظر صادر کنند.

برای دور زدن تحریم ها تجار بعضا مجبور به استفاده از کشورهای واسط مانند ترکیه می‌شوند که دلالی در این کشورها باعث شده سود بسیار زیادی به جیب این دلالان رود و عملا تولید کننده و صادر کننده سهم اندکی از سود را دریافت کنند.

جمع بندی

به صورت کلی صادرات پسته به کشورهای مختلف آن هم از طریق ایران فراز و فرودهای زیادی در بر خواهد داشت از یک طرف تحریم و از طرف دیگر نبود ثبات در نرخ ارز باعث شده پسته‌ی ایران در سالیان اخیر آنطور که باید و شاید نتواند پسته خود را به کشورهای هدف صادر کند ما در این مقاله سعی کردیم تنها به گواهی‌های لازم برای صادرات اشاره کنیم.

در پایان بد نیست به ارقام پسته‌هایی که در کشورهای مختلف بیشترین مشتری را دارد اشاره کنیم البته این بدان معنا نیست که سایر ارقام پسته در این کشورها صادر نمی‌گردد.

پسته احمد‌ آقایی: در کشورهای شرق آسیا و برخی کشورهای اروپایی مشتری دارد.

پسته بادامی: چین، افغانستان و روسیه بیشترین مشتریان این رقم پسته را تشکیل می‌دهند.

پسته اکبری: کشورهای حاشیه خلیج فارس بیشترین مشتری این رقم پسته را تشکیل می‌دهند.

پسته فندقی و کله قوچی : کشورهای اروپایی بیشترین مشتریان این رقم پسته را تشکیل می‌دهند.

بررسی ویژگی های پسته صادراتی و مهم ترین نکات آن، پسته ایران به لحاظ طعم و مزه و مشتریان بسیاری که در بازارهای جهانی دارد، بی نظیر بوده است؛ اما در سالهای اخیر تحت تاثیر عوامل گوناگونی مانند رقبای جدید، کاهش تولید و افزایش قیمت تولید، سهم ایران در تولید پسته کاهش یافته است. از آنجا که رقابت در بازار جهانی پسته روز به روز در حال افزایش است، حفظ و تقویت بازار جهانی پسته امری ضروری به نظر می رسد. از طرفی، این محصول، به عنوان یکی از منابع مهم درآمدهای ارزی در نظر گرفته می شود و نقش مهمی در کاهش وابستگی بودجه عمومی دولت به درآمدهای نفتی دارد. عدم شناخت شرایط تجارت جهانی و عوامل موثر بر صادرات کالا و خدمات، از موضوعات اساسی در صادرات پسته می باشد. در این مقاله با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید که به بررسی ویژگی های پسته صادراتی و مهم ترین نکات آن بپردازیم.

بررسی ویژگی های پسته صادراتی و مهم ترین نکات آن

بررسی ویژگی های پسته صادراتی و مهم ترین نکات آن

مکانیک خندان یا آبخندان چیست؟

یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مرغوب بودن پسته، خندان بودن آن است، پسته خندان به دو شکل طبیعی و مصنوعی وجود دارد که به صورت طبیعی زمانی که از درخت چیده می‌شود خندان است.

اما ناگزیر برخی از پسته‌ها به صورت دهان بسته از درختان چیده می‌شود تعداد وسیعی از این پسته‌ها تبدیل به مغز پسته شده و در صنایع دیگری مانند شیرینی، قطاب، سوهان و … استفاده می‌شوند.

اما تعدادی دیگری از این پسته‌ها را با فرایندهای تغییر دمایی تبدیل به پسته‌ی خندان می‌کنند .

مرسوم‌ترین روش خندان کردن پسته‌ها به این صورت است که پسته ها را به مدت ۲۴ ساعت در آب سرد قرار می‌دهند و سپس پسته‌ها را داخل خشک کن قرار داده و با حرارت ایجاد شده پسته‌ها را خندان می‌کنند.

کیفت و مرغوبیت این نوع پسته‌ها نسبت به پسته‌های طبیعی خندان بسیار کمتر است و کشورهایی نظیر روسیه که به قیمت محصولات توجه بیشتری دارند بیشتر خواستار این نوع از محصولات هستند.

معیار کیفیت پسته

ظاهر

شاید اولین چیزی که معیار کیفیت پسته را در ظاهر نشان می‌دهد ظاهر آن باشد.

پسته‌هایی که ظاهری شکسته و لکه دار دارند و مغز پسته با توجه به نوع آن ظاهری کدر دارد از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار نیستند.

اندازه یا انس پسته

علاوه بر این درشتی یا انس پسته هم معیار مهمی در کیفیت و مرغوبیت پسته دارد پسته‌ها با توجه به نوعشان (اکبری، کله قوچی، احمد آقایی و …) دارای انس‌های متفاوتی هستند که هر چه انس‌ محصولات کمتر باشد کیفیت و مرغوبیت محصول بیشتر خواهد شد.

برای بدست آوردن انس هر پسته کافی است ۱۴۲ گرم پسته را وزن کرده و از سپس آنها را ۵ دانه ۵ دانه می‌شماریم هر تعدادی که به دست آمد انس آن پسته به حساب می‌آید؛ به عنوان مثال از ۱۴۲ گرم پسته‌ای که وزن کردیم ۱۲۰ پسته بیرون آمد ۱۲۰ پسته را بر ۵ تقسیم می‌کنیم می‌شود: ۲۴، انس این نوع پسته ۲۴ است.

• ۱۸ تا ۲۰: کاملاً درشت
• ۲۰ تا ۲۲: خیلی درشت
• ۲۲-۲۴: درشت
• ۲۴-۲۶: متوسط
• ۲۶-۲۸: ریز
• بالاتر از ۲۸: خیلی ریز

طعم پسته

معیار مهم دیگری که می‌بایست به آن توجه کنیم طعم و مزه پسته است، باید به این نکته توجه داشت که هر رقمی از پسته طعم و مزه‌ی خاص خود را دارد و نمی‌توان یک طعم واحد در نظر گرفت اما تنها نکته‌ای که می‌بایست به آن توجه کنید عدم رطوبت در مغز پسته است.

خندان یا آبخندان بودن پسته

در مورد آبخندان بودن و تفاوت آن در بالا صحبت کردیم و گفتیم که پسته‌های آبخندان از کیفیت و مرغوبیت پایین‌تری نسبت به پسته‌های خندان طبیعی برخوردار هستند.

برای تشخیص پسته‌ی آبخندان از خندان روش‌های متفاوتی وجود دارد در زیر به چند نمونه‌ی آن اشاره می‌کنیم:

• سطح داخلی این نوع پسته‌ها معمولا رنگی تیره تر دارند.
• پوست نازک و لطیف آن‌ها معمولا به راحتی جدا می‌شود.
• مزه‌ی آن با پسته‌ی خندان کاملا متفاوت است و احتمالا در مزه‌ی آن رطوبت احساس می‌شود.
• لبه‌ی پوسته‌ها را سعی کنید به همدیگر نزدیک کنید پسته‌های خندان طبیعی به دلیل مغز درشت‌تر به هم نمی‌چسبند اما پسته‌های آبخندان به راحتی به هم متصل می‌شوند.

مزیت پسته ایرانی نسبت به رقبای خارجی

پسته ایرانی با توجه به طعم منحصر به فردی که دارد نسبت به رقبای آمریکایی و ترک خود یک پله جلوتر است البته تنها مزیت رقباتی پسته ایرانی طعم آن نیست.

تنوع پسته ایرانی

کله قوچی، احمد آقایی، بادامی، فندقی یا اوحدی معروف ترین پسته‌های حال حاضر ایران برای صادرات هستند که البته این پسته ها زیر مجموعه های بیشتری هم دارند؛ تمام این موارد نشان می‌دهد که ایجاد تنوع در مزه، رنگ، سایز و نوع پسته باعث شده است که مشتریان با توجه به نوع و سلیقه‌ی خود در سراسر جهان مشتری پسته‌های ایرانی شوند و کلکسیونی از حق انتخاب را به تجار دهند.

طعم

همانطور که در بالا هم ذکر کردیم طعم پسته ایرانی زبان زد جهان است.

با توجه به تغییرات ژنتیکی که رقبا در پسته ها برای عمل آوری سریع تر و کم آفت تر انجام می‌دهند، محصولات پسته ایرانی طعم و مزه‌ی بهتری را دارند و مصرف کنندگان تفاوت پسته‌های آمریکایی و ایرانی را به خوبی درک کرده‌اند و پسته ایران جایگاه ویژه خود را در بازارهای جهانی به خوبی توانسته است به دست آورد.

نسبت مغز به کل پسته

درصد مغز بالای پسته‌های ایرانی نسبت به پوسته‌ی آن هم از دیگر دلایل محبوبیت پسته‌ی ایرانی است، مصرف کننده در نهایت به دنیال مصرف مغز پسته است و پسته های ایرانی درصد مغز بالاتری نسبت به مشابه پسته‌های کالیفرنیای آمریکا دارند.

تحمیل میزان حرارت بالاتر

نسبت روغن در پسته‌های ایرانی نسبت به مشابه خارجی بسیار بالاتر بوده و به همین دلیل برشتگی و پخته شدن در دماهای بالاتر تا ۱۸۰ درجه سانتی گراد برای پسته‌ی ایرانی امکان پذیر است.

خوب برشته شدن باعث می‌شود تا طعم بهتری به پسته داده شود و از منظر دیگر این حرارت بالا باعث از بین رفتن تمامی باکتری‌های زنده در پسته می‌شود.

پسته‌های تولید آمریکا نهایتا تا دمای ۱۳۰ درجه می‌توانند گرما را تحمل کنند و بیشتر از این گرما پسته عملا می‌سوزد؛ در این دما پسته ها فقط می‌توانند رطوبت گیری شوند و برشتگی کامل در این دما به وجود نخواهد آمد.

بازار رقابتی

در ایران تعداد زیادی کشاورز، خریدار، صادر کننده وجود دارد که بازار را کاملا رقابتی کرده است و تجار برای خرید و فروش دستشان کاملا باز است اما در بازارهایی همچون آمریکا به دلیل اینکه درصد بسیار بالایی از تجارت پسته به دست چند شرکت است امکان رقابت در این بازار عملا گرفته می‌شود.

قیمت پسته در ایران و خارج

با توجه به اینکه پسته ایران یک محصول کاملا صادراتی است بنابراین قیمت گذاری آن در ایران با توجه به قیمت بین اللملی انجام می‌شود.

قیمت پسته ایرانی در حال حاضر ۸ تا ۱۵ دلار است که میانگین آن قیمتی حدود ۱۲ دلار می‌شود.

ممکن است در بازار ایران قیمت پسته کمی ارزان‌تر از قیمت بین المللی باشد که علت های متفاوتی برای آن وجود دارد و شاید مهم‌ترین دلیل آن ماندن پسته از سال قبل یا میزان فروش کمتر نسبت به سال‌های گذشته باشد.

شرایط صادرات پسته

برای صادرات پسته به کشورهای مختلف قوانین مختلفی وجود دارد و شاید سخت‌ترین شرایط مخصوص کشورهای اروپایی باشد.

اما قبل از اینکه شرایط صادرات پسته را بیان کنیم بد نیست این نکته را بازگو کنیم که صادرات پسته با توجه به نوع کشور مقصد متفاوت خواهد بود و هر کشوری با توجه به شرایط اقتصادی و فرهنگی خود تمایل به سفارش رقم خاصی از پسته است.

صادرات پسته به کشورهای اروپایی

در کشورهای اروپایی مقرارت خاصی در بهداشت و سلامت وجود دارد.

از آنجایی که این کشورها به سلامت جامعه خود اهمیت زیادی می‌دهند لزوم قوانین و معیارهای سلامتی بسیار سخت‌گیرانه تر از سایر کشورهای دنیا است.

تامین پسته

مهم‌ترین مشکل صادرات پسته ایران به این کشورها سم افلاتوکسین موجود در پسته است که با توجه به روش‌های کاشت و برداشت قدیمی و شرایط نگهداری ضعیف این مشکل در پسته‌های ایرانی به وفور دیده می‌شود.

برای برطرف کردن این مشکل در حال حاضر روش صنعتی خاصی وجود ندارد و با رعایت برخی نکات در تولید پسته می توان این آلودگی را کم یا از بین برد.

بسته بندی پسته صادراتی

در صورتی که سلامت پسته صادراتی مورد تایید قرار گرفت بسته بندی می‌تواند گزینه‌ی بسیار مهمی در صادرات این محصول داشته باشد، لازم است بر روی بسته بندی شرکت صادر کننده، وارد کننده و مشخصات تولید درج شود.

در کنار این موارد یک بسته بندی متناسب با قدرت خریدار و ظاهری شیک و لاکچری می‌تواند فروش این محصول را در کشورهای مختلف به خصوص اروپایی افزایش دهد.

اخذ گواهی استاندارد پسته قبل از گمرک

برای صادرات پسته به خصوص به کشورهای اروپایی رعایت استانداردهایی لازمه‌ی صادرات پسته است.

همانطور که در بالا هم به آن اشاره کردیم نداشتن سم افلاتوکسین یکی از لازمه‌های صادرات پسته به کشورهای اروپایی است.

ارائه پسته به گمرک

بعد از اتمام مراحل بالا باید با ارائه مدارک مربوطه از جمله اظهار نامه های نوع محصول، وزن و مشخصات و فاکتور به گمرک شهرستان مراحل ثبت را انجام دهید.

اخذ گواهی های سلامت پسته در گمرک

پس از اینکه مراحل قانونی پسته را به گمرک شهرستان ارائه دادید می‌بایست گواهی سلامت را هم برای محصولات خود بگیرید این مورد به خصوص برای محصولات خشکباری که به صورت فله قرار است ارسال شود مهم خواهد بود.

برای دریافت این گواهی لازم است که از محموله نمونه برداری شود و تاییدیه های لازم را برای کشور هدف دریافت نماید.

تحویل محموله به شرکت حمل و نقل

پس از تمیکل و اخذ گواهی‌های بهداشتی محموله به شرکت حمل و نقل می‌بایست ارسال گردد. در این مرحله شرکت های صادرکننده با شرکت های حمل و نقل قرار دادی را می‌بندند.

شرکت های حمل و نقل می‌بایست قبل از بار زدن پسته ایرانی کانیتنر ها یا واگن و یا تریلی را بررسی نموده و تا حد امکان از ضد عفونی بودن آن‌ها مطمئن باشند.

دریافت مابقی مدارک و گواهی‌های مربوط به مبدا

برای دریافت گواهی مبدا می‌بایست برخی مدارک گمرکی و برنامه حمل و نقل ارائه دهید. در صورت کامل بودن مدارک محموله برای ترخیص در کشور مقصد آماده می‌شود.

صادرات پسته در ایران بر خلاف سایر کشورها دارای فراز و نشیب‌های زیادی است به دلیل برخی تحریم‌ها صادرات پسته به برخی کشورها با مشکل روبرو شده است.

پسته ایران در سالیان گذشته بدون دلال یا واسط به کشورهای هدف ارسال میشد و تجار سود خوبی را از فروش این کالاها دریافت می‌کردند اما به دلیل تحریم‌ها بالجبار می‌بایست از طریق کشورهای واسط این کار انجام پذیرد.

کشورهایی نظیر ترکیه با دلالی واسط کشور مبدا و مقصد می‌شوند و در این میان سودهایی زیادی را دریافت می‌کنند که چندین برابر سود تجار کشور ما است و این امر باعث شده تا انگیزه تجار برای صادرات پسته کمی کمتر شود، علاوه بر این نبود ثبات در نرخ ارز هم از جمله دلایلی است که تجار می‌بایست با آن دست و پنجه نرم کنند.

اما در کشورهایی که امکان ارسال مستقیم و بدون واسطه وجود داشته باشد، سود تجار بسیار معقولانه تر و به صرفه تر خواهد بود.

بیشترین صادر کننده پسته ایران

همه‌ی ما وقتی نام پسته را می‌شنویم اولین شهری که به ذهنمان می‌آید کرمان است.

از گذشته تا به امروز کرمان و به خصوص شهرستان رفسنجان به قطب پسته ایران معروف بوده است و در حال حاضر هم بخش وسیعی از تولید و کشت پسته در این منظقه انجام می‌گیرد، اما به جز کرمان شهرهای دیگری مانند خراسان رضوی، یزد و سمنان هم توانسته اند رشد قابل توجهی در تولید پسته داشته باشند.

بزرگ ترین کشور صادر کننده پسته

ایران، آمریکا و ترکیه سه قطب بزرگ در کشت و تولید پسته‌ی جهان هستند.

به گزارش سازمان فائو در سال ۲۰۲۰ ایران رتبه اول صادرات پسته در جهان را دارا بوده است اما آمریکا بزرگ‌ترین تولید کننده پسته در جهان است و به دلیل اینکه بیشتر تولیداتش صرف مصرف داخلی می‌شود، صادرات این محصول نسبت به ایران کمتر است.

جمع بندی

با وجود اینکه رقبای جدی همانند آمریکا پا به پای پسته‌ی ایران در حال رقابت هستند اما هنوز هم مشتریان در سراسر دنیا تفاوت پسته‌ی اصیل ایرانی و سایر کشورها را می‌دانند و صادرات پسته‌ی ایران با وجود مشکلاتی که در پیش رویش دارد مشتریان خود را از دست نداده و می‌تواند به رقابت خود در این عرصه ادامه دهد.