بارنامه و معرفی انواع آن. بارنامه، از مهم‌ترین اسناد و لغات تخصصی حمل و نقل در تجارت و بازرگانی بین‌الملل هست که به اختصار BL یا BOL خوانده می شود (از عبارت انگلیسیBill Of Lading) و سندی است که توسط شرکت حمل صادر می گردد. صدور این سند به معنی این است که کالایی مشخص در محلی مشخص برای ارسال به مقصدی مشخص تحویل گرفته شده است. در بارنامه اطلاعاتی مانند مشخصات کالا، مشخصات ارسال کننده، مشخصات دریافت کننده، هزینه های مربوطه که شامل میزان بیمه، کمیسیون و صافی، تعداد و وزن کالا قید می‌شود. اگر می خواهید در مورد بارنامه و انواع آن اطلاعات کسب نمایید در ادامه با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید.

بارنامه و معرفی انواع آن، ویژگی های بارنامه معتبر

بارنامه سندی است دال بر عقد قرارداد حمل که حمل‌کننده یا نماینده وی پس از دریافت کالا برای حمل آن از یک نقطه (مبدأ) به نقطه دیگر (مقصد) با وسیله حمل مورد توافق (کشتی، قطار، کامیون، هواپیما یا ترکیبی) در مقابل کرایه معینی صادر می‌نماید.

بررسی اهمیت بارنامه در تجارت و بازرگانی بین الملل

صدور بارنامه از قراردادی بین فرستنده و حمل کننده بار صحبت می‌کند. بارنامه سندی که مشخص می‌کند که بار توسط صاحب کالا به مسئول حمل بار تحویل داده شده، بعبارتی نقش رسید کالا را دارد.

حال با وجود بارنامه هر ادعایی که برخلاف مندرجات درون آن توسط طرفین ارائه شود هیچ گونه اعتباری ندارد زیرا تمام شرایط توسط طرفین قبل از صدور بارنامه، تایید شده است.

چهار ویژگی مهم حقوقی بارنامه

۱٫ نشان‌دهنده انعقاد قرارداد حمل است
۲٫ بارنامه On Board نشان‌دهنده بارگیری کالا به روی وسیله نقلیه است.
۳٫ بارنامه سند مالکیت کالا است و دارنده آن مالک کالا به‌حساب می‌آید.
۴٫ بارنامه قابل انتقال و ظهر نویسی است.

بررسی ضوابط و مقررات بارنامه

در صدور بارنامه بر اساس ضوابط و مقررات علاوه بر صادرکنندگان آن، فرستندگان، گیرندگان و رانندگان نیز بایستی از مقررات تبعیت کنند. برخی از این مقررات به شرح زیر می‌باشد:

الف: صادرکنندگان (شرکت یا مؤسسه حمل و نقل)

تنظیم یا تکمیل مندرجات بارنامه، به ویژه لحاظ نمودن کرایه حمل برابر قرارداد حمل؛
صدور بارنامه از مبدأ قانونی شرکت به سایر نقاط کشور؛
اخذ پروانه عبور برای بارهای ترافیکی و نیز صدور بارنامه جهت آنان؛
صدور بارنامه تحت پوشش بیمه مسؤولیت حمل (مسؤولیت مدنی حمل‌کنندگان)

ب: فرستندگان

اعلام مشخصات بار و آدرس دقیق و صحیح محل بارگیری؛
اعلام مشخصات گیرنده کالا و آدرس دقیق و صحیح محل تخلیه؛
اعلام مشخصات کالا از نظر تعداد، وزن، ارتفاع، طول، عرض، نوع بسته‌بندی و…
بارگیری به موقع ناوگان و اعزام آن به منظور جلوگیری از خسارتهای احتمالی .

ج: گیرندگان

تخلیه به موقع ناوگان به منظور جلوگیری از پرداخت حق توقف؛
پرداخت کرایه کل درج شده در بارنامه صادره توسط شرکت یا مؤسسه حمل و نقل بهراننده کامیون، کامیونت یا تریلر حامل کالا

د: رانندگان

نگهداری از بارنامه صادره جهت اخذ کرایه حمل در مقصد؛
حضور به هنگام بارگیری بار؛
عزیمت سریع پس از بارگیری در مبدأ برای به موقع رساندن کالا به مقصد؛
حفظ و نگهداری از محموله بارگیری شده از زمان بارگیری تا زمان تخلیه؛
حضور به هنگام تخلیه بار در مقصد باربری

انواع بارنامه:

همانطور که گفته شد برای حمل بار، صدور بارنامه الزامیست، پس لازم است که از طریق تمام مسیرها و حمل بار توسط هر وسیله‌ای،‌بارنامه خاص خودش صادر شود. انواع بارنامه‌ها به شرح زیر می‌باشد:

• بارنامه دریایی: حمل با کشتی
• بارنامه هوایی: حمل با هواپیما
• بارنامه راه آهن: حمل با قطار
• بارنامه حمل با کامیون
• بارنامه سراسری: حمل با کامیون، قطار و کشتی
• بارنامه حمل مرکب فیاتا
  

  بارنامه و معرفی انواع آن

ویژگی های بارنامه معتبر

۱٫ بارنامه باید در نسخ کامل صادر شود و جهت جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی تمامی نسخ به بانک تحویل داده می شود.

تعداد نسخه های اصلی بارنامه را فرستنده تعیین می کند. تعداد نسخه های اصلی بارنامه صادر شده بایستی در متن بارنامه قید شده باشد و تمام نسخ آن باید همسان باشند.

گاهی بیش از یک نسخه اصلی از بارنامه صادر می شود که بایستی همگی مهر اصلی را داشته باشند و نسخ غیراصلی باید به مهر رونوشت ممهور باشد.

وقتی که دارنده بارنامه تمامی نسخ اصلی را در دست دارد به این معنی است که یک ست بارنامه کامل را دارد. دلیل صدور بیش از یک نسخه اصلی این است که اگر یک نسخه مفقود شود گیرنده (ذی نفع) نسخه اصلی دیگری داشته باشد. به همین منظور بارنامه های اصلی را با پست های مختلف و متوالی ارسال میدارند، و البته نه همه را در یک مرحله. برای این کار قسمت ها باید در متن بارنامه مشخص شده باشد که چند نسخه اصلی صادر شده است.

مثلاً ان را به صورت ۳/۳ نشان می دهند و به این معنی است که تعداد نسخ اصلی سه برگ است. به هنگام ارسال آن ها در مرحله اول که یک نسخه فرستاده می شود روی نامه پست بایستی قید شود که ۱/۳ یکی از سه نسخه و یا در مرحله بعد ۲/۳٫ با ارایه و تسلیم اولین نسخه بارنامه بقیه نسخ از درجه اعتبار ساقط می گردند.

به عبارت دیگر با استرداد یک نسخه اصلی بارنامه به شرکت کشتیرانی، مالک کالا عملیات حمل را انجام یافته تلقی کرده و بار را دریافت می کند.

۲٫ بارنامه باید بدون قید و شرط باشد.

بارنامه سندی است که برآن یادداشتی مبنی بر معیوب بودن کالا یا بسته بندی آن در زمان تحویل به حمل کننده درج نشده باشد. در صورت معیوب بودن کالا یا بسته بندی آن در زمان تحویل به حمل کننده، کاپیتان کشتی یا نماینده وی عبارت خاصی مبنی بر معیوب بودن کالا می نویسد که باعث مخدوش شدن بارنامه می گردد.

هم چنین لازم نیست که در بارنامه کلمه بدون قید ذکر شده باشد تا نشان دهد که مشکلی در مورد کالا به هنگام بارگیری ملاحظه نشده است. درمورد بارنامه هایی که با جمله دریافت برای حمل مشخص می شوند، اوضاع متفاوت است. این نوع بارنامه به معنی این است که کالا در حال حمل نبوده و اطمینان لازم را به همراه ندارد.

از این بارنامه در مواقعی استفاده می شود که تاریخ تحویل کالا حایز اهمیت و موردنظر باشد. بعد از بارگیری کالا بر روی کشتی این بارنامه را می توان با درج جمله “عملاً در تاریخ….. بارگیری شده است” تکمیل نمود.

۳٫ بارنامه حاکی از بارگیری کالا بر روی وسیله حمل باشد.

بارنامه حاکی از بارگیری کالا بر روی وسیله حمل باشد مگر آن که در شرایط اعتبار صراحتاً شرط دیگری قید شده باشد، اصطلاحاً به بارنامه که دال بر قرارگیری کالا در کشتی دارد بارنامه “روی وسیله” گفته می شود و نشان گر این است بار حتماً توسط این کشتی حمل می شود و از این طریق به بانک و طرفین معامله این اطمینان را می دهد.

در اعتبارات اسنادی غالباً شرط «کالا روی وسیله» گنجانیده می شود زیرا فقط به استناد چنین سندی می توان اطمینان یافت که کالا بارگیری شده و در حال حمل است.

بارنامه های خطوط کشتیرانی غالباً از قبل با عبارت حمل روی وسیله چاپ شده اند و در نتیجه از لحاظ تطبیق با متن اعتبار مشکلی پیش نمی آید. اما بعضی از بارنامه ها فقط کلمه حمل شده را دارند که از لحاظ بانک ها که در پی تطبیق کلمه به کلمه متن اعتبار هستند مشکل ایجاد می کند و بانک ها می خواهند که عبارت روی وسیله حمل به کلمه قبلی اضافه شود.

۴٫ بارنامه معمولاً به حواله کرد صادر می شود.

بارنامه معمولاً به حواله کرد صادر می شود در صورتی که از روش پرداخت اعتبار اسنادی استفاده شود بارنامه عموماً به حواله کرد بانک گشاینده اعتبار صادر می شود.

باید دقت نمود که شرط قابل معامله بودن بارنامه این است که باید به حواله کرد (با قید نام، گیرنده یا بانک) صادر شده باشد. عبارت به حواله کرد غالباً در متن بارنامه چاپ شده است.

۵٫ نحوه پرداخت کرایه حمل در بارنامه که معمولاً به صورت پیش کرایه یا پس کرایه می باشد و طبق قرارداد حمل و توافق مابین طرفین باید در بارنامه درج گردد.

در بارنامه کلیه شرایط حمل و همچنین مشخصات بار از قبیل وزن و حجم و نوع کالا و تعداد بسته ها و نیز نام بندر مبدأ بارگیری و بندر مقصد و نام کشتی به علاوه تاریخ حمل قید می گردد.

درصورتی که کرایه حمل در مبدأ پرداخت شده باشد عبارت کرایه پرداخت شده و در حالتی که کرایه حمل در مقصد پرداخت گردد عبارت کرایه قابل پرداخت در مقصد در بارنامه ذکر می گردد.

۶٫ درصورت استفاده از اعتبار اسنادی تاریخ صدور بارنامه و سایر اسناد حمل باید پس از تاریخ گشایش و ابلاغ اعتبار و یا تاریخ ثبت سفارش باشد.

درصورت استفاده از اعتبار اسنادی تاریخ صدور بارنامه و سایر اسناد حمل باید پس از تاریخ گشایش و ابلاغ اعتبار و یا تاریخ ثبت سفارش باشد مگر آنکه توافق دیگری بین خریدار و فروشنده صورت گرفته باشد. هم چنین طبق مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی حداکثر مهلت ارایه بارنامه به بانک از تاریخ صدور یا حمل کالا عموماً بیست و یک روز است.

مرکز بازرگانی فردوسی، نخستین مشاور جامع صادراتی است که با رویکردی نوین در حوزه ی صادرات محصولات داخلی، سهولت در واردات مواد اولیه و تجهیزات تولید کارخانجات و همچنین ارائه ی پلن های کوتاه مدت و بلند مدت سرمایه گذاری برای اولین بار در ایران به کمک شما تجار و مدیران محترم آمده است.
مرکز بازرگانی فردوسی همواره در کنار شماست تا خدمات جامع بازرگانی و راهکارهای هوشمندانه و نوین سرمایه گذاری را در سریع ترین زمان ممکن و با مناسب ترین هزینه ارائه نماید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع ”بارنامه و معرفی انواع آن | ویژگی های بارنامه معتبر“ با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.