در مقاله ی قبلی با اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل (قسمت دوم) آشنا شدید در این مقاله به عنوان آخرین قسمت از مقاله های اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل سعی داریم به دیگر اصطلاحات باقی مانده مهم و کاربردی در تجارت بین الملل که هر تاجر و بازرگانی باید آن را بداند بپردازیم. در ابتدا پیشنهاد می کنم مقاله ی آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل (قسمت اول) و همچنین مقاله ی آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل (قسمت دوم) را مطالعه کنید و در ادامه برای قسمت سوم از مقالات اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل  به عنوان آخرین قسمت با مرکز بازرگانی فردوسی همراه باشید.

آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل (قسمت سوم)

ابعاد محموله ( Dimension ):

یعنی طول xعرضx ارتفاع= حجم محموله
اگر قرار است کالایی را در وسیله نقلیه ای بارگیری نمایید، باید ابعاد خارجی محموله بسته بندی شده خود را اندازه گرفته و ابعاد داخلی وسیله نقلیه را نیز از شرکت حمل و نقل بپرسید و محاسبه نمایید تا مطمئن شوید که چه تعداد از بسته ها داخل وسیله نقلیه جامی گیرد که البته نباید از حد تناژ مجاز نیز فراتر رود.
بارها مشاهده شده محموله به بندر بارگیری ارسال شده اما در زمان بارگیریِ وسائط حمل و نقل بین المللی، مقداری از بار روی زمین مانده چون داخل کانتینر یا کامیون ترانزیت جا نشده است.

نام کشتی و شماره سفر ( OCEAN VESSL / VOYAGE NO ):

اگر در نسخ اصلی بارنامه، نام کشتی و شماره سفر قید شده باشد، می توان تقریباً اطمینان داشت که کالا توسط کشتی مورد نظر حمل خواهد شد، در غیر این صورت صرف صدور بارنامه بدون نام کشتی و شماره سفر دلالتی بر حمل کالا ندارد.

کرایه حمل ( FREIGHT CHARGES ):

زمانی که حمل با فروشنده است و شما بخواهید از کرایه حمل کالایی با خبر شوید، می توانید از فروشنده خود بخواهید که FREIGHT CHARGES را به شما اعلام کند، تا بفهمید آیا کرایه حملی که محاسبه میکند منطقی است یا دارد زیاد حساب می کند. در این صورت می توانید چانه بزنید یا شرکت حمل و نقل خودتان را برای حمل معرفی نمایید.
لذا بهترین راه این است که از شرکت حمل و نقل بخواهید کرایه حمل خود را ALL IN اعلام کند. چون معمولاً چندین آیتم در محاسبه کرایه حمل دخیل هستند. بنابراین رسماً اعلام کنید که غیر از هزینه فوق این شرکت هیچ هزینه دیگری پرداخت نخواهد کرد.

تی اچ سی ( THC = TERMINAL HANDLING CHARGES ):

هزینه های ترمینالی برای بارگیری در مبدأ و تخلیه در مقصد که معمولاً مبدأ به عهده فروشنده و مقصد به عهده خریدار است، مگر اینکه توافق دیگری شده باشد.
فرض کنید شما یک کانتینر کالا از فروشنده ای در تیانجین چین خریداری کرده اید و او باید طبق قرارداد آن را به صورت CFR به بندرعباس اسکله شهید رجایی حمل کند.
در اینجا THC تیانجین با فروشنده است و THC اسکله شهید رجایی بندرعباس با شماست که طبق تعرفه از شما دریافت می شود.

کرایه حمل قابل پرداخت در ( FREIGHT PAYABLE AT ):

این اصطلاح محل پرداخت کرایه حمل را بر روی بارنامه مشخص می کند. محل پرداخت می تواند مبدأ باشد یا مقصد یا هر محل دیگری که با شرکت حمل و نقل بین المللی قبل از حمل توافق شده است.

کرایه پیش پرداخت شده در ( FREIGHT PREPAID AT ):

این اصطلاح معمولاً با نام بندر مبدأ در روی بارنامه دیده میشود و دلالت دارد بر اینکه فروشنده یا صادرکننده کرایه حمل را تا مقصد پرداخت کرده است.
برای مثال اگر شما از شانگهای تحت ترمCFR یک کانتینر لوازم ورزشی خرید کرده باشید، باید روی نسخ اصلی بارنامه قید شده باشد FREIGHT PREPAID AT SHANGHAI

شماره کانتینر ( CONTAINER NO ):

اگر محموله شما با کانتینر از مبدأ حمل شده باشد شماره کانتینر باید روی بارنامه درج گردد. هر تعداد کانتینر که در یک بارنامه حمل شده است باید شماره آنها روی بارنامه به درستی قید گردند.
کانتینر دارای ۴ حرف و ۶ رقم و یک چک دیجیت است که به حروف آن می گویند PREFIX که نشان دهنده مالک کانتینر است و به شماره های آن می گویند CONTAINER NUMBER و هفتمین شماره یعنیCHECK DIGIT که بعد از شماره های کانتینر می آید.
این شماره توسط خطوط کشتیرانی جهت کنترل و چک کردن اصالت و صحت کانتینرهایشان استفاده میشود.
برای مثال شماره یک کانتینر شرکت کشتیرانی هپگ لوید کشور آلمان اینگونه است: HLXU365178-0

شماره پلمپ ( SEAL NO ):

تمام شرکتهای کشتیرانی و بعضی از صاحبین کالا پس از اینکه تشریفات گمرکی کالا تمام شد و محموله اجازه ی بارگیری بر روی وسیله نقلیه را گرفت، یک پلمپ بر روی محل مشخصی از کانتینر الصاق می کنند.
این عمل باعث خواهد شد که هیچ کس نتواند بدون شکستن پلمپ، کانتینر را باز نماید و اگر پلمپ باز شود، شخص تحویل گیرنده خواه انباردار باشد یا شرکت حمل و نقل مسئول خواهد بود. این پلمپ ها فقط با شکستن یا بریدن جدا خواهند شد.
قبل از بارگیری کانتینر بر روی کشتی حتماً باید تمامی کانتینرها به پلمپ کشتیرانی الصاق گردند. چون باید پلمپ هر کانتینر در بارنامه قید گردد، تا صاحبین کالا مطمئن باشند کالایشان بدون دخل و تصرف حمل گردیده است.
البته یک پلمپ هم گمرک خروجی مبدأ به کانتینر میزند که در بارنامه قید نمی گردد.

علائم و شماره ها ( MARKS & NOs ):

این اطلاعات در اسناد حمل می آید و روی بسته قید می گردد و نشانگر این است که هر بسته حاوی چه علائمی هست.
مثلا نام فرستنده، نام خریدار، شماره اعتبار اسنادی، شماره بسته ها و اطلاعات مربوط به خود کالا ازقبیل: خطرناک بودن، آتش زا بودن و یا شکستنی بودن و هر بارنامه باید محمولاتش طبق علائم و شماره های ذکر شده در اسناد، تخلیه گردد.
اگر مغایرتی داشته باشد مغایرت گمرکی پدید می آید و شرکت حمل و نقل باید به گمرک و صاحب کالا پاسخ گو باشد.

تعداد بارگیری و حمل بار حمل و نقل ( SHIPPER’S LOAD COUNT AND SEAL ):

به این معنی است که بارگیری محموله، شمارش کالا و پلمپ کانتینر توسط فرستنده انجام شده است.
معمولاً این اصطلاح در حمل های دریایی کانتینری روی بارنامه قید می گردد و در صورتی که کشتیرانی یا شرکت حمل و نقل بین المللی کانتینر و پلمپ را سالم به مقصد برساند هیچ گونه مسئولیتی در صورت کسری محموله در مقابل گیرنده کالا متوجه او نخواهد بود و می گوید که فرستنده کالا را بارگیری کرده و بارنامه را هم تأیید کرده، لذا من هیچ مسئولیتی ندارم.

مناطق آزاد تجاری ( FREE TRADE ZONE ):

مناطق آزاد تجاری عبارت از نواحی محصور و حفاظت شده ای است كه معمولاً در كنار سواحل دریاها و یا مناطقی كه از جهت حمل و نقل سریع كالاها دارای امتیازات و تسهیلات ویژه ای می باشد ایجاد می گردد.
سازمان UNIDO وابسته به سازمان ملل متحد مناطق آ‍زاد تجاری را اینگونه تعریف می كند : «مناطق آزاد تجاری عبارتست از محركه ای در جهت تشویق صادرات صنعتی»

تجارت متقابل ( Counter trade ):

تجارت متقابل قدیمی ترین شیوه مبادلات تجاری است. در این نوع معاملات معمولاً قراردادها و مقاوله نامه هایی بین دو دولت انجام می پذیرد و بانكهای مركزی دو دولت با افتتاح حساب های ویژه نسبت به عملیات تجاری و مالی اقدام می كنند.

اسناد مثبته گمركي ( Positive customs documents ):

اسناد مثبته گمركي به طور كلي اسنادي هستند كه مويد ورود كالا به ترتيب مجاز به كشور، انجام تشريفات قطعي گمركي در خصوص آنها و ترخيص از گمرك با صدور سند و پرداخت كليه وجوهي كه به ورود قطعي كالا تعلق مي گيرد، است.

اسناد نادرست ( Incorrect documentation ):

منظور از اسناد نادرست، اسناد يا سياهه هايي است كه در آن خصوصيات كالا صحيح و مختصرا ذكر نشده است و صاحب كالا از عدم تصريح خصوصيات به زبان دولت اقدام و كالاي ديگري را با حقوق گمركي و سود بازرگاني و عوارض كمتر اظهار کرده باشد.

اظهارنامه ورود يا خروج ( Entry or exit statement ):

هر نوع اظهارنامه اي كه توسط شخص مسئول وسيله حمل و نقل يا نماينده او بايد هنگام ورود يا خروج وسيله حمل ونقل به مقامات گمركي ارائه شود و حاوي مشخصات لازم در ارتباط با وسيله حمل و نقل، مسير سفر، بار، كالاهاي توشه اي و ملزومات، كاركنان و مسافرین است.

اظهارنامه مبدا ( Statement of Origin ):

عبارت است از يك شرح مقتضي در رابطه با مبدا كالاهاي ساخته شده كه در موقع صدور آنها توسط سازنده، توليد كننده، تهيه كننده، صادر كننده يا هر شخص صلاحيت دار ديگري در فاكتور تجاري يا هر سند ديگري كه مربوط به كالاها باشد، ذكر مي شود.

اعلاميه ارز ( Currency Declaration ):

سندي است که بانك مبلغ ارز انتقال يافته جهت خريد كالا و ارز ريالي و تاريخ گشايش اعتبار آن را نشان مي دهد.

بار انداز ( Launcher ):

محل سرپوشيده اي است كه يك يا چند طرف آن ديوار نداشته و كالا ها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آنجا نگه داشته مي شود.

بارنويسي ( Writing ):

مامورين مخصوص موقع تخليه كالا از وسائط نقليه، به تدريج ريز آن را مي نويسد تا بعدا با بارنامه و مانيفست تطبيق داده شود.

ترانشيب ( Transcendence ):

عبارتست از روش گمركي كه به موجب آن كالاها تحت نظارت گمرك از يك وسيله حمل و نقل ورودي به يك وسيله حمل ونقل خروجي (صدور) در حوزه يك دفتر گمركي كه آن دفتر در عين حال دفتر گمركي توام براي ورود و صدور است، انتقال داده مي شود.

تعهد ترانزيت ( Transit Commitment ):

سندي است كه توسط گمرك تنظيم مي شود و به موجب آن اجازه داده مي شود كه كالاها به طور ترانزيت گمركي بدون پيش پرداخت حقوق و عوارض ورودي حمل شوند و معمولا حاوي كليه مشخصات لازم براي تعيين حقوق و عوارض ورودي در مورد مقتضي و يك تعهد تضمين شده مبني بر ارائه كالا يا مهروموم گمركي و سيم و سرب دست نخورده به دفتر گمركي مقصد است.

درابك ( Drabak ):

عبارت است از مبلغ حقوق و عوارض ورودي كه به موجب روش درابك مسترد مي شود.

دمپينگ ( Dumping ):

عبارت است از عرضه كالا با قيمتي كمتر از هزينه نهايي توليد آن يا با استفاده از سوبسيدهاي غير عادي در يك بازار خارجي.

سود بازرگاني ( Commercial Profits ):

علاوه بر حقوق گمركي وجوهي نيز تحت عنوان سود بازرگاني طبق مصوب هيات وزيران به استناد قانون انحصار تجارت خارجي, قانون امور گمركي و قانون مقررات صادرات و واردات از برخي كالاهاي وارداتي اخذ مي شود كه به آن سود بازرگاني گفته مي شود.
فلسفه وضع سود بازرگاني جدا از حقوق گمركي، صرفا به اين لحاظ بوده كه هرگاه دولت لازم بداند كه به منظور حمايت از توليدات يا صنايع كشور ميزان آن را تغيير دهد در حالي كه اگر اين وجوه، كلا در قالب حقوق گمركي وصول مي شود.
بر طبق قانون مي بايست مجلس آن را تعيين كند لذا هر تغيير احتمالي آن مستلزم انجام مقدمات و طي تشريفات متداول و صرف زمان نسبتا زيادي بود در حالي كه اين وجوه ممكن است هر سال محتاج تغيير باشد، لذا با تصويب هيات دولت, اين تغيير با سهولت انجام مي گيرد.

فله ( Bulk ):

به كالاهايي كه بدون لفاف در واگن ها يا كاميون هاي اتاقدار و يا كشتي حمل مي شود فله مي گويند. كالاهايي مانند شكر، گندم، حبوبات، علوفه و از اين قبيل به صورت فله حمل مي شوند.

كابوتاژ ( Cabotage ):

عبارت است از حمل كالا از يك بندر كشور به بندر ديگر و همچنين از يك گمرك به گمرك ديگر كه از راه كشور هم جوار صورت مي گيرد. براي كابوتاژ تشريفات گمركي لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد كه يكي هنگام خروج كالا از بندر يا مرز تنظيم مي شود و يكي هم هنگام ورود به گمرك مرز يا بندر.

كارنه آ.ت.آ ( Karna ATA ):

مدرك ورود موقت بين المللي است كه اگر شخص يا شركتي كالايي به صورت ورود موقت برای شركت در نمايشگاه ها يا تاسيس نمايشگاه وارد نکند و يا نمونه هايي براي ارائه به مشتريان وارد كند، به موجب اين مدرك نيازي به انجام تشريفات گمركي مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.

كارنه دو پاساژ ( Carne Two Passages ):

كارنه دو پاساژ در حقيقت گذرنامه وسيله حمل و نقل جاده اي است كه به عنوان ورود موقت به كشور يا كشورهايي مسافرت مي كند، ممكن است براي حمل كالا اشخاص يا به عنوان اتومبيل سواري براي گردش يا انجام امري كه در نظر است موقتا براي ورود به كشوري از آن استفاده شود.

كالاي ضبطي در گمرك ( Customs seized goods ):

ضبط كالا در گمرك در مواردي است كه كالا ممنوع الورود يا غير مجاز بوده با نام و مشخصات صحيح اظهار شده باشد و گمرك سه ماه به صاحب كالا فرصت داده باشد كه كالا را از كشور اعاده کند.
ولي صاحب كالا اقدامي نکند در اين صورت بعد از انقضاي سه ماه مذكور كالا اصطلاحا ضبط مي شود. همچنين بعد از ضبط، به صاحب كالا دو ماه وقت داده مي شود كه اگر شكايتي دارد به دادگاه شهرستان تسليم کند.
در غير اين صورت و گذشت دو ماه مذكور اصطلاحا كالا ضبط قطعي شده، يعني به مالكيت دولت در مي آيد.

كالاي متروكه ( Abandoned goods ):

كالاي متروكه كالايي است كه صاحب آن، آن را ترك كرده باشد؛ يعني به هر دليل به سراغ كالا براي ترخيص نرفته يا اگر مراجعه كرده در ارائه اسناد با مداركي كه لازم است تاخير كند، مدتي كه بعد از انقضاي آن كالا متروكه مي شود.
چهار ماه از تاريخ اولين قبض انبار -در فرودگاه ها دو ماه است- هر گاه در اين مدت اقدامي براي ترخيص نشود، كالا متروكه مي شود. چنانچه صاحب كالا براي عدم مراجعه و ترخيص كالا عذر موجهي داشته باشد، مي تواند با تنظيم درخواست و ارائه آن به گمرك، تقاضا كند كه مدت ياد شده حداكثر چهار ماه ديگر تمديد شود.

كالاي مرجوعي ( Reference goods ):

كالاي مرجوعي كالاهايي است كه:
۱- به عنوان واردات موقت قبلا به كشور وارد مي شوند و در پايان مهلت ورود موقت براي اعاده از كشور اظهار و تحت عنوان كالاي مرجوعي شناخته مي شوند.
۲- به دليل ممنوعيت يا غيرمجاز بودن تطبيق با استاندارد هاي اجباري ( در مورد آن دسته از كالاها كه ورودشان مستلزم رعايت استاندارد اجباري است) يا به طور كلي عدم احراز شرايط, قابل ترخيص نيستند به همين لحاظ از كشور بايد مرجوع شوند.

كالاهاي توشه اي و ملزومات ( Luggage goods and supplies ):

عبارت است از كالاهاي اختصاص يافته براي مصرف توسط مسافران و كاركنان كشتي ها، هواپيماها يا قطارها. اين كالاها ممكن است فروخته شده يا نشده باشد.

هزينه هاي گمركي ( Customs costs ):

هزينه هاي گمركي وجوهي هستند كه ميزان و چگونگي وصل آنها با تصويب هيات وزيران براي تخليه، باربري، انبار داري، آزمايش، تعرفه بندي، بدرقه كالا، خدمات فوق العاده و نظاير آن تعيين و به وسيله گمرك وصول مي شود.
بعضي از اين هزينه ها در اظهار نامه های گمركي و قبل از اين هزينه ها در اظهارنامه هاي گمركي و قبل از اظهار، محاسبه و منظور مي شوند و برخي به موجب قبض درآمد و جدا از اظهارنامه وصول مي شوند.(نظير هزينه خدمات فوق العاده، هزينه آزمايش كالا، هزينه تعرفه بندي و هزينه بدرقه كالا ).

نظارت گمركي ( Customs supervision ):

يعني اقدامي براي تضمين اجراي قوانين و مقرراتي كه گمرك مسئول اجراي آنهاست به عمل مي آيد.

مانيفست ( Manifesto ):

فهرست محمولات يك كشتي، يك قطار يا يك كاروان از كاميون هايي را مي گويند كه بيشتر از يك بارنامه دارند و مي توان آن را فهرست كل كالا خواند كه حاوي ريز كليه برنامه هاي مربوط به محموله است.
اين فهرست كل زماني عرضه مي شود كه محموله تجاري به گمرك مقصد مي رسد.

مانيفست محموله ( Cargo Manifesto ):

فهرستي از كالاهاي تشكيل دهنده محموله بار كه در يك وسيله حمل و نقل يا در يك واحد حمل و نقل حمل مي شوند.
مانيفست محموله بار كه به اين ترتيب حاوي مشخصات بازرگاني مربوط به كالاها از قبيل شماره هاي اسناد حمل، نام صادركننده و گيرنده كالا، علامت و شماره تعداد و نوع بسته بندي، مقدار و شرح كالا باشد و ممكن است به جاي اظهارنامه محوله بار به كار رود.

كنوانسيون كيوتر ( The Qutter Convention ):

اصطلاحي است كه عموما در ارتباط با كنوانسيون بين المللي براي ساده كردن و هماهنگ كردن روش هاي گمركي به كار برده مي شود.

كنوانسيون ا.ت.ا ( ATA Convention ):

اصطلاحي است كه عموما در ارتباط با كنوانسيون گمركي در هر بار ا .ت .ا براي ورود موقت كالا به كار برده مي شود.

كنوانسيون نايروبي ( Nairobi Convention ):

اصطلاحي است كه عموما در ارتباط با كنوانسيون بين المللي همكاري متقابل اداري به منظور پيش گيري تجسس و كيفر تخلفات گمركي به كار برده مي شود .

ترخیصیه ( DELIVERY ORDER ):

برگ حواله، ترخیصیه یا حواله نامه ترخیص، سندی است خطاب به حمل کننده یا انباردار، که در آن از اشخاص مزبور درخواست می شود کل کالا یا مقدار معینی از آن را به شخص نام برده در سند یا حامل آن تحویل دهند .

ضمانت نامه ( Performance Bank Garantee ):

اگر هنگام خرید کالا از منبع جدید، امکان تحقیق و بررسی در مورد توانایی تولیدی، فنی و وضعیت مالی فروشندگان و بازدید از محل کارخانه و فروشنده کالا وجود ندارد، در صورت لزوم به منظور حسن اجرای تعهدات فروشنده و یا تضمین کیفیت کالای مورد معامله هنگام عقد قرارداد ضمانتنامه ی حسن انجام کار (PBG) از فروشنده دریافت می شود.
تاریخ و نحوه ی آزاد شدن این ضمانت نامه در قرارداد قید می گردد.

استریپ ( strip ):

به تخلیه کالا از کانتینر و انتقال به کامیون است که معمولا توسط لیفتراک انجام می‌گیرد.

استافینگ ( stuffing ):

به تخلیه کالا از کامیون و بارگیری یا انتقال آن به کانتینر گفته می‌شود که معمولا توسط لیفتراک انجام می‎شود.
در این فعالیت، بار از درون کانتینر تخلیه شده و Stuffing یعنی بار دوباره داخل کانتینر پر شده که توسط دستگاه های مجهز و نیروهای متخصص در پایانه های کانتینری و غیر کانتینری و انبارها انجام می‌شود.

مرکز بازرگانی فردوسی، نخستین مشاور جامع صادراتی است که با رویکردی نوین در حوزه ی صادرات محصولات داخلی، سهولت در واردات مواد اولیه و تجهیزات تولید کارخانجات و همچنین ارائه ی پلن های کوتاه مدت و بلند مدت سرمایه گذاری برای اولین بار در ایران به کمک شما تجار و مدیران محترم آمده است.
مرکز بازرگانی فردوسی همواره در کنار شماست تا خدمات جامع بازرگانی و راهکارهای هوشمندانه و نوین سرمایه گذاری را در سریع ترین زمان ممکن و با مناسب ترین هزینه ارائه نماید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوع ” آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی در تجارت بین الملل “ با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.